Chlor a zdrowie. Jakie funkcje w organizmie pełni chlor?

2021-12-23 13:19

Chlor to pierwiastek, który ma ogromny wpływ na zdrowie, gdyż pełni wiele ważnych funkcji w organizmie – reguluje gospodarkę wodno-elektrolitową i odpowiada za równowagę kwasowo-zasadową. Za co jeszcze odpowiada chlor? Jakie są normy spożycia? Jakie są skutki i objawy nadmiaru oraz niedoboru tego pierwiastka?

Chlor a zdrowie. Jakie funkcje w organizmie pełni chlor?
Autor: Getty Images

Spis treści

  1. Chlor - jakie funkcje w organizmie pełni chlor?
  2. Chlor – objawy i skutki niedoboru
  3. W jakich produktach występuje chlor?
  4. Chlor – objawy i skutki nadmiaru
  5. Chlor – normy spożycia. Dawkowanie chloru
Jak wspomagać odporność organizmu dietą? Rozmowa z dietetykiem

Chlor to pierwiastek mineralny, należący do elektrolitów, który w organizmie człowieka występuje w postaci anionu (jonu ujemnego) chlorkowego, głównie (70 proc.) w płynach pozakomórkowych (w tym w osoczu krwi). Znajduje się także w żołądku, jako składnik kwasu solnego, oraz w ślinie. Ponadto odkłada się w skórze, tkance podskórnej i kościach.

Chlor - jakie funkcje w organizmie pełni chlor?

Chlor odpowiada za równowagę kwasowo-zasadową organizmu, czyli za zachowanie odpowiedniego stosunku kationów i anionów w płynach ustrojowych, co warunkuje odczyn pH krwi (pH jest miarą kwasowości lub zasadowości - przyp. red.) i prawidłowy przebieg procesów życiowych.

Chlor, wraz z sodem i potasem, reguluje także gospodarkę wodno-elektrolitową organizmu, tzn. kontroluje rozkład i ilość wody w organizmie. Metabolizm chloru jest powiązany z metabolizmem sodu, tzn. spadkowi lub wzrostowi stężenia sodu we krwi towarzyszą podobne zmiany stężenia chloru.

Poza tym chlor aktywuje enzymy trawienne śliny (m.in. amylazę) i bierze udział w produkcji kwasu solnego w żołądku.

Chlor – objawy i skutki niedoboru

Niedobór chloru (hipochloremia) może być wynikiem obfitego pocenia się, biegunek, wymiotów lub stosowania leków moczopędnych, które prowadzą do nadmiernej utraty chloru z moczem. Spadek stężenia tego pierwiastka może wystąpić także przy hiperproteinemii (zwiększone stężenie białka całkowitego we krwi) oraz przy podawaniu płynów bezelektrolitowych.

Niedobór chloru objawia się osłabieniem siły mięśniowej lub bolesnymi skurczami mięśni, drgawkami, zmęczeniem oraz bólami i zawrotami głowy. Skutkiem niedoboru chloru może być zasadowica metaboliczna (stan, w którym dochodzi do wzrostu pH krwi powyżej 7,45).

To ci się przyda

W jakich produktach występuje chlor?

Źródłem chloru w diecie jest sól kuchenna (która chemicznie stanowi połączenie chloru z sodem), a także inne produkty, które zwierają sól, takie jak, np. wędliny. Pewne ilości tego pierwiastka można znaleźć również w wodzie pitnej i wodach mineralnych.

SPRAWDŹ >> Skład chemiczny wody mineralnej, czyli co zawiera dobra woda

Chlor – objawy i skutki nadmiaru

Przyczyną nadmiaru chloru (hiperchloremii) może być dieta wysokosodowa, utrata wodorowęglanów przez przewód pokarmowy, hipoproteinemia (zmniejszone stężenie białka całkowitego we krwi) lub zagęszczenie krwi (które zwykle jest wynikiem odwodnienia). Nadmiar chloru, podobnie jak zbyt duże stężenie sodu, może wystąpić w zespole Cushinga i  chorobach nerek.

Objawami nadmiaru chloru również są zaburzenia ze strony układu nerwowo-mięśniowego. Z kolei skutkiem może być rozwój kwasicy metabolicznej (to stan zwiększonej kwasowości krwi, gdy jej pH spada poniżej 7,35). Wówczas pojawiają się zmęczenie, nudności i wymioty. Ostra kwasica może się objawiać m.in. przyspieszonym rytmem serca i zaburzeniami oddychania.

SPRAWDŹ >> Dieta zasadowa: które produkty odkwaszają organizm?

To ci się przyda

Chlor – normy spożycia. Dawkowanie chloru

Normy na chlor ustalono na poziomie wystarczającego spożycia (AI). Wartości AI dla poszczególnych grup ludności ustalono na podstawie wartości przyjętych dla sodu. Założono, że 1 mmolowi sodu (23 mg) w diecie powinien odpowiadać 1 mmol chloru (35,5 mg).

  • Dzieci do 5. miesiąca życia – 190 mg/d; od 5. miesiąca życia do roku – 570 mg/d;
  • Dzieci od 1. do 3. roku życia – 1150 mg/d; do 4. do 6. roku życia – 1550 mg/d; od 7. do 9. roku życia – 1850 mg/d;
  • Chłopcy i dziewczęta od 10. do 12. roku życia – 2000 mg/d; od 13. do 18. roku życia – 2300 mg/d
  • Kobiety i mężczyźni w wieku 19- 50 lat: 2300 mg/d; 51-65 lat: 2150 mg/d; 66-77 lat: 2000 mg/d; >75 lat: 1850 mg/d;
  • Kobiety w ciąży i karmiące – 2300 mg/d

Źródło: Normy żywienia dla populacji polskiej – nowelizacja, Instytut Żywności i Żywienia 2012, Warszawa.