Dieta przy chemioterapii [Porada eksperta]

2013-04-08 15:11

Obecnie jestem w trakcie chemioterapii pooperacyjnej. Kuracja trwać będzie przez 27 tygodni (raz w tygodniu będę dostawać chemię). Jaką dietę powinnam stosować, aby poprawić morfologię (przede wszystkim płytki krwi) oraz zwiększyć odporność organizmu?

Porada fizjologa żywienia
Autor: Getty Images

Dieta w chorobie nowotworowej jest wysokoenergetyczna i wysokobiałkowa. Przy układaniu jadłospisu należy zadbać o to, żeby znalazły się produkty będące źródłem pełnowartościowego białka, takie jak chude mięso (kurczak, królik, młoda wołowina, cielęcina), chude ryby, jaja, twarożek (wszystkie produkty ekologiczne i bio).

Do przyrządzania potraw powinny być dobierane surowce najwyższej jakości i jak najświeższe. Korzystne efekty daje przestrzeganie zasad diety łatwo strawnej.

Zalecane sposoby obróbki termicznej to gotowanie, gotowanie na parze, pieczenie w folii aluminiowej, pieczenie na ruszcie.
Do zagęszczania sosów i zup lepiej używać mąki i mleka niż zasmażek i śmietany.

Należy unikać warzyw strączkowych oraz wszystkich innych produktów, które mogą powodować kłopoty ze strony przewodu pokarmowego. Niezmiernie ważna jest odpowiednia podaż witamin i składników mineralnych. Najlepszym ich źródłem są warzywa i owoce. Jednak pod względem wartości odżywczej znacznie różnią się one między sobą. Aby ułatwić układanie jadłospisu, podzielono je na trzy grupy:
1. Warzywa i owoce będące dobrym źródłem witaminy C (pomidory, kalafiory, owoce jagodowe, porzeczki, maliny, truskawki, cytrusy, owoce dzikiej róży).
2. Warzywa będące dobrym źródłem beta-karotenu (marchew, dynia, boćwina, sałata, szpinak, strączki fasoli).
3. Pozostałe warzywa i owoce (buraki, pory, pietruszka, jabłka, banany, brzoskwinie, winogrona, wiśnie).

Jadłospis powinien być tak ułożony, aby w ciągu dnia spożywać warzywa i owoce ze wszystkich grup i nie mniej niż 0,5 kg dziennie, ponieważ są także niezastąpionym źródłem antyoksydantów chroniących przed rozwojem choroby. Dostarczają również błonnika pokarmowego, którego dziennie powinniśmy spożywać nie mniej niż 35 g. Jego dobrym źródłem są kasze, ciemne makarony, pieczywo razowe (również powinny być ekologiczne).

W przypadku nowotworów przewodu pokarmowego, np. nowotworu żołądka, często konieczne jest podawanie warzyw i owoców w postaci pure, przecierów lub kisielów i galaretek. Dieta powinna zawierać wtedy małą ilość błonnika pokarmowego. Dlatego należy w miarę możliwości wybierać młode, delikatne warzywa, usuwać pestki i skórki oraz wykluczyć z jadłospisu warzywa, które zawierają dużo włókna, takie jak kapusta i seler.
Nowotwory niezwiązane z przewodem pokarmowym nie wymagają tego rodzaju ograniczeń: warzywa i owoce powinny być podawane głównie w postaci surowej.

Powinno się jeść posiłki małe objętościowo przynajmniej 5 razy dziennie. Niezmiernie ważny jest sposób podawania posiłków. Należy je w jak największym stopniu urozmaicać i atrakcyjnie podawać. Posiłki monotonne i niesmaczne mogą prowadzić do obniżenia łaknienia, które i tak najczęściej jest już upośledzone, lub po prostu do niezjadania posiłków przez chorego.

Najważniejszym celem diety powinno być wspomaganie układu odpornościowego i oczyszczanie organizmu z produktów tworzących się po działaniu chemii. Największymi sprzymierzeńcami są warzywa i owoce, w właściwie zawarte w nich antyoksydanty. Burak, kapusta, jabłka, marchew i soki z nich pomogą organizmowi wrócić do równowagi. Proszę nie zapominać o tym, aby były one uprawiane bez chemii. Proszę tez zrezygnować z jedzenia żywności wysoko przetworzonej (twarożki, jogurty z E, zupy w proszku i konserwy), wędlin ze sklepu (azotany - zamiast nich samej piec lub gotować mięso). Po leczeniu należy zabrać się za porządki w diecie, naprawiającej szkody po chemii.

Pamiętaj, że odpowiedź naszego eksperta ma charakter informacyjny i nie zastąpi wizyty u lekarza.

Iza Czajka

Autorka książki "Dieta w wielkim mieście", miłośniczka biegów i maratonów.

Inne porady tego eksperta