Czy nadmiar beta-karotenu szkodzi? [Porada eksperta]

2016-02-10 8:39

Czy beta-karoten jest szkodliwy w nadmiarze? Jem bardzo dużo warzyw, to praktycznie 80% tego, co jem w ciągu dnia, w tym marchew (czasem nawet 10-15 sztuk dziennie), kapustę i pomidory, szpinak, więc prawie wszystko co zawiera beta-karoten. Ale zazwyczaj jem to wszystko na surowo. I w wielu źródłach wyczytałam, że w nadmiarze, przy przekształceniu w witaminę A, może powodować uszkodzenie wątroby, a pierwszym objawem jest żółta skóra. Moja skóra rzeczywiście ma specyficzny kolor, ale mam ogólnie dość ciemną karnację, więc nie wiem, czy to właśnie pierwszy objaw. Odżywiam się w ten sposób już od wielu lat. Jaka dawka beta-karotenu jest bezpieczna, ile i co musiałabym ograniczyć? I które warzywa można jeść bezpiecznie?

Porada fizjologa żywienia
Autor: Getty Images

W piśmiennictwie światowym jednoznacznie podkreśla się korzystny wpływ spożywania dużych ilości warzyw i owoców zawierających beta-karoten na hamowanie rozwoju nowotworów i chorób układu krwionośnego. Mówimy tu o naturalnych roślinnych źródłach, zawierających wiele karotenoidów, z których jeden-beta-karoten ma największe znaczenie biologiczne.

Pojawiły się również badania mówiące, że suplementacja beta-karotenem może przyspieszać wzrost nowotworu u palaczy. Prawdopodobnie jest to spowodowane tym, że beta-karoten w płucach wystawionych na działanie dymu papierosowego, azbestu czy spalin tworzy nadtlenki sprzyjające uszkodzeniom DNA. Dotyczy to suplementacji tabletkami, które zwierają jego ogromne dawki i towarzyszą zbilansowanej diecie. Suplement beta-karotenu, np. jedna tabletka, może mieć równowartość aż 14 moreli! W stanach fizjologicznych wątroba uzupełnia zużyte zapasy witaminy A przerabiając beta-karoten albo odzyskuje z produktów zwierzęcych z wątroby czy masła. Nadmiar beta-karotenu z organizmu jest usuwany. Trafia on m.in. do kału, ale również do błon komórkowych nabłonka, nadając charakterystyczny odcień skórze.

Najnowsza piramida żywienia opublikowana na stronach IŻŻ jednoznacznie odpowiada na twoje pytanie, warzywa są zdrowe i zapobiegają rozwojowi chorób cywilizacyjnych.

Pamiętaj, że odpowiedź naszego eksperta ma charakter informacyjny i nie zastąpi wizyty u lekarza.

Iza Czajka

Autorka książki "Dieta w wielkim mieście", miłośniczka biegów i maratonów.

Inne porady tego eksperta