Czekolada ma wiele wartości, ale niektórym może szkodzić. Jaka jest najlepsza?

2022-04-12 9:39

Czy czekolada ma wartości odżywcze? Okazuje się, że tak. Nawet niewielki kawałek czekolady dostarcza organizmowi sporo energii. W czekoladzie znajdują się bowiem węglowodany proste, które są najłatwiej przyswajalnym źródłem energii dla człowieka.

czekolada - jakie ma wartości, a komu szkodzi
Autor: Getty Images

Spis treści

  1. Wybrać czekoladę gorzką czy mleczną?

Czekolada zalecana jest szczególnie osobom intensywnie uprawiającym sport, ciężko  pracującym fizycznie, chodzącym na dalekie piesze wycieczki oraz dzieciom. Tabliczkę czekolady warto mieć zawsze ze sobą. Nie zajmuje dużo miejsca w plecaku czy torebce, natomiast w razie potrzeby (np. wtedy, gdy nie mamy możliwości zjedzenia normalnego posiłku) normuje poziom glukozy w organizmie. Nie dopuszcza  w ten sposób do zasłabnięcia czy omdlenia.

Czekolada  ma również wiele składników mineralnych: 10 g czekolady zawiera 2 - 6 mg żelaza, 400 mg potasu, 100 - 140 mg magnezu, 180 - 250 mg fosforu,  40 - 60 mg wapnia oraz witaminy:  A, D, E i z grupy B.

Wybrać czekoladę gorzką czy mleczną?

Z czego powstaje czekolada

Podstawowym składnikiem tego specjału jest miazga kakaowa otrzymywana w wyniku długotrwałego procesu fermentowania, prażenia, mielenia i prasowania owoców drzewa kakaowego. Im więcej miazgi, tym wyższa jakość czekolady. W czekoladzie mlecznej znaczna część miazgi jest zastępowana mlekiem w proszku. Czekolada biała jest zaś zupełnie pozbawiona miazgi kakaowej. Swój specyficzny smak zawdzięcza wyłącznie zawartości masła kakaowego. Najbardziej cenione są czekolady gorzkie i deserowe, które zawierają od 50 do 70 proc. miazgi. Pozostałe składniki to tłuszcz kakaowy i cukier oraz różne dodatki smakowe.

Czytaj też:

Czekolada i wino poprawiają humor i zdrowie

Jak powstaje i jak się ją podaje?

Ważne

Dietetycy przestrzegają przed jedzeniem czekolady, przede wszystkim dlatego, że jest dość kaloryczna, a 30 proc. jej masy stanowi tłuszcz. Osoby cierpiące na choroby układu krążenia powinny zrezygnować z czekolady mlecznej i białej. Zawierają one, pochodzące z tłuszczu mlecznego, kwasy tłuszczowe, laurynowy  i mirystynowy, które niekorzystnie wpływają na kondycję naczyń krwionośnych. Na szczęście tzw. prawdziwe czekolady mają jedynie nasycony kwas tłuszczowy stearynowy, który w wątrobie zamienia się w kwas oleinowy, a ten nie podwyższa poziomu cholesterolu we krwi. Do prawdziwych należą czekolady gorzkie o zawartości miazgi nieco powyżej 50 proc., deserowe, w których zawartość miazgi jest niższa niż 50 proc. oraz kawowe o podobnym poziomie miazgi  kakaowej.

Czekolada dodaje energii

Tak. Zawiera bowiem alkaloidy: teobrominę i kofeinę. Substancje te zwiększają naszą czujność i jednocześnie dodają energii. Tabliczka gorzkiej czekolady zawiera więcej kofeiny niż filiżanka kawy. Czekolada zjedzona przed pójściem spać może więc spowodować bezsenność i ból głowy. Ostatnie badania potwierdziły także, że dzięki zawartości  pirazyny, związku od dawna znanego z tego, że podnosi sprawność intelektualną  człowieka, czekolada korzystnie wpływa na  koncentrację  i sprawność  intelektualną.

Czekolada poprawia nastrój

Tak, i to z dwóch powodów. Po zjedzeniu czekolady rośnie w mózgu poziom neuroprzekaźników: serotoniny i endorfin. Serotonina przeciwdziała depresji oraz zmniejsza podatność na schorzenia układu nerwowego, np. schizofrenię. Endorfiny poprawiają nastrój i potęgują odczuwanie przyjemności. Czekolada zawiera też duże ilości magnezu. Pierwiastek ten nie tylko usprawnia funkcjonowanie mięśni oraz ułatwia wchłanianie wapnia, ale podobnie jak serotonina przeciwdziała stresom. Zmniejsza też dolegliwości syndromu napięcia przedmiesiączkowego (PMS). Dlatego właśnie tak wiele kobiet przed menstruacją ma apetyt na czekoladki.  Warto jednak wiedzieć, że dobroczynne działanie czekolady odczują jedynie osoby sięgające po nią sporadycznie. Ci, którzy jadają ją bardzo często, uodporniają się na jej działanie, więc nie tylko nie odczuwają korzystnego działania magnezu i serotoniny, ale mogą na dodatek cierpieć na migreny i bóle głowy.

Komu szkodzi czekolada?

Ze względu na sporą ilość wapnia (szczególnie w czekoladach mlecznych) nie służy ona chorym na kamicę układu moczowego. Czekolada nie jest też wskazana dla osób cierpiących na choroby układu krążenia i nadciśnienie tętnicze, ponieważ zawiera puryny, sód i kwasy tłuszczowe nasycone. Również chorzy na cukrzycę powinni raczej zapomnieć o czekoladzie. Smakołyk ten może także uczulać. Alergenem bywa kakao,  mleko i pszenica oraz orzechy. Czekolada mleczna szkodzi też osobom, które nie tolerują laktozy (cukru mlekowego). Radzimy więc dokładnie czytać informacje podane przez producenta na opakowaniu.

Czekolada dobroczynnie wpływa na serce

Tak, pod warunkiem jednak, że jest to czekolada gorzka. Wyniki przeprowadzonych ostatnio w USA badań wykazały bowiem, że polifenole zawarte w ziarnie kakaowym niszczą wolne rodniki niebezpieczne dla zdrowych komórek. Pełnią zatem rolę przeciwutleniaczy, a więc przeciwdziałają powstawaniu nowotworów oraz złogów miażdżycowych odkładających się w naczyniach krwionośnych (w efekcie m.in. zapobiegają zawałowi serca  i udarowi mózgu). Dzięki swym właściwościom polifenole chronią układ sercowo-naczyniowy przed zgubnym wpływem tłustej diety, obfitującej w cholesterol. Właśnie dlatego po ciężkostrawnym posiłku warto zjeść kawałek gorzkiej czekolady.

miesięcznik "Zdrowie"