Wszystko o URLOPIE MACIERZYŃSKIM

Jeśli pracujesz zawodowo na umowę o pracę lub prowadzisz działalność gospodarczą, po urodzeniu dziecka masz prawo do specjalnego urlopu macierzyńskiego i zasiłku. Sprawdź, jakie dokładnie są twoje prawa.

Spis treści

1. Urlop macierzyński przy umowie o pracę
2. Komu przysługuje urlop macierzyński? Sprawdź! [#TOWIDEO]
3. Ile urlopu komu?
4. Zasiłek macierzyński, gdy prowadzisz działalność gospodarczą

Pierwsze miesiące po porodzie to czas bardzo ważny dla ciebie i dziecka. Jesteś wtedy swojemu maleństwu bardzo potrzebna, wręcz niezbędna. Kodeks pracy to przewidział.

Urlop macierzyński przy umowie o pracę

Przysługuje ci płatny urlop macierzyński. Jego długość zależy od tego, które to dziecko (patrz ramka). Co najmniej 2 tygodnie urlopu macierzyńskiego możesz (ale nie musisz) wykorzystać przed porodem. Jeśli z tej możliwości nie korzystasz, za początek urlopu uważa się dzień porodu. Podczas tego urlopu otrzymujesz zasiłek macierzyński w wysokości 100 proc. twojego przeciętnego wynagrodzenia z ostatnich 12 miesięcy. Bezpośrednio po macierzyńskim możesz wziąć przysługujacy ci urlop wypoczynkowy. Pracodawca ma obowiązek go udzielić.

• Jeśli korzystasz z urlopu macierzyńskiego przed porodem, musisz swojemu pracodawcy dostarczyć zaświadczenie lekarskie o przewidywanej dacie porodu. Na tej podstawie otrzymasz przysługujący ci zasiłek. Kiedy zaś urlop zaczynasz dopiero w dniu porodu, do wypłaty zasiłku wymagany jest odpis aktu urodzenia dziecka oraz oświadczenie, czy to jest twoje pierwsze dziecko, czy kolejne.
• Urlopu macierzyńskiego nie możesz skrócić, by wrócić wcześniej do pracy. Możesz natomiast podzielić się nim z ojcem dziecka, ale dopiero po upływie 14 tygodni – wtedy pozostałą część urlopu bierze ojciec dziecka, jeśli ma uprawnienia (czyli jest ubezpieczony). Jemu także będzie wypłacany zasiłek macierzyński, wyliczany według tych samych zasad (oczywiście, w odniesieniu do jego zarobków).
• Pracodawca nie może zwolnić osoby przebywającej na urlopie macierzyńskim. Przestajesz być pracownikiem jedynie w przypadku likwidacji lub upadłości twojego zakładu pracy. Ale nawet wtedy przysługuje ci zasiłek macierzyński (jest wypłacany za okres odpowiadający części urlopu macierzyńskiego, która przypada po porodzie).
• Zasiłek przysługuje także wówczas, gdy masz umowę o pracę na czas określony (dłuższy niż 1 miesiąc), ale tu jest warunek – w dniu wygaśnięcia umowy ciąża musi trwać co najmniej 3 miesiące. Wtedy umowa zostaje przedłużona do dnia porodu i otrzymasz zasiłek macierzyński (chociaż nie masz już prawa do urlopu).
• Takie same prawa do zasiłku i urlopu mają rodzice dzieci przysposobionych. Co więcej, od 19 grudnia 2006 r. prawa te dotyczą adopcji dzieci w wieku do 7. roku życia, a w szczególnych przypadkach do 10. roku życia (wcześniej przysługiwały tylko wtedy, gdy dziecko nie skończyło roku). Do wypłaty zasiłku wymagane jest zaświadczenie o wystąpieniu do sądu z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka.

Czytaj też: Urlop macierzyński - dokumenty, wniosek, komu przysługuje

Komu przysługuje urlop macierzyński? Sprawdź! [#TOWIDEO]

Zasiłek macierzyński, gdy prowadzisz działalność gospodarczą

Otrzymasz zasiłek macierzyński z ZUS, pod warunkiem że opłacasz składkę na ubezpieczenie chorobowe. Jest ona dobrowolna i możesz zacząć ją płacić, będąc już w ciąży. Ważne jednak, by robić to do 10. dnia każdego miesiąca. Okres wypłacania zasiłku jest taki sam jak w przypadku pracownic etatowych. Jaka będzie w przybliżeniu wysokość zasiłku: od twojego przeciętnego miesięcznego przychodu (z ostatnich 12 miesięcy), od którego wpłacałaś do ZUS składkę chorobową, trzeba odliczyć składkę na ubezpieczenia społeczne. Tyle mniej więcej wyniesie zasiłek macierzyński.

miesięcznik "M jak mama"