Przebadali 176 stulatków i już wiedzą. Sekret długowieczności tkwi w mikrobiomie

Unikalna kombinacja bakterii i wirusów obecna w jelitach superstulatków z Japonii może być odpowiedzią na pytanie "jak dożyć 100 lat?". Na trop długowieczności zapisanej w mikrobiomie wpadli badacze z Uniwersytetu Kopenhaskiego. Przebadali 176 stulatków i znaleźli to, co ich łączy.

Naukowcy zakładali, że stulatkowie zawdzięczają długie życie temu, że przestrzegają zasad zdrowej diety i stosują okresowe posty. Następnie postanowili zweryfikować tę hipotezę. Mając to na uwadze fakt, że szczególnie Japonia słynie z długowieczności, naukowcy z Uniwersytetu Kopenhaskiego skupili się na mieszkańcach tego kraju. Do badań zaprosili 176 stulatków. 

Podczas analizy uczeni wpadli na nowy trop na drodze do dłuższego życia. Udało im się zidentyfikować specyficzną kombinację bakterii i wirusów w jelitach tych seniorów. Jak wyjaśnił jeden z autorów badania, dr Joachim Johansen, we wcześniejszych badaniach znaleziono dowody na to, że "bakterie jelitowe u starzejących się japońskich obywateli produkują nowe cząsteczki, które sprawiają, że stają się oni odporni na patogenne, czyli chorobotwórcze, mikroorganizmy".

– Jeśli jelita (stulatków - red.) są lepiej chronione przed zakażeniem, to prawdopodobnie jest to jedna z rzeczy, która przyczynia się do tego, że żyją dłużej niż inni – dodał.

Jak dożyć 100 lat? Klucz to mikrobiom

W jelitach stulatków badacze odkryli dużą biologiczną różnorodność zarówno pod względem bakterii, jak i bakteryjnych wirusów. Czy w tym właśnie tkwi sekret długowieczności? Autor publikacji, prof. Simon Rasmussen, wytłumaczył, że "wysoka różnorodność mikroorganizmów jest zwykle związana ze zdrowym mikrobiomem jelitowym". Jak zaznaczył, "oczekuje się zatem, że osoby mające zdrowy mikrobiom będą lepiej chronione przed chorobami związanymi z procesem starzenia".

Dzięki tym ustaleniom badacze opracowali szczegółową mapę jelitową bakterii i wirusów stulatków oraz ich oddziaływań. Według nich może być ona kluczem do znalezienia sposobu na długie życie. Na podstawie stworzonego algorytmu uczeni są w stanie opisać równowagę między wirusami a bakteriami.

Jak dbać o zdrowy mikrobiom?

Mikrobiom człowieka to zbiorowisko drobnoustrojów zasiedlających nasz organizm. W jego skład wchodzą m.in. bakterie, drożdże, grzyby, pierwotniaki i wirusy. Nie wszystkie są uważane za "dobre", czyli przyjazne dla gospodarza. Wśród nich znajdują się bowiem też patogeny potencjalnie chorobotwórcze.

Aby "złe" bakterie i wirusy nie doszły do głosu, warto wspierać te "dobre". Jak dbać o mikrobiom?

• spożywaj pokarmy bogate w polifenole (jagody, borówki, maliny)
• wzbogać dietę o substancje prebiotyczne (warzywa strączkowe, owoce cytrusowe, szparagi, banany)
• spożywaj węglowodany złożone i dobre tłuszcze (np. oliwę z oliwek)
• zwiększ spożycie kiszonek i przetworów mlecznych (kefiry, maślanka, ajran)
• unikaj używek oraz żywności wysoko przetworzonej (fast foodów, chipsów, przetworów mięsnych).

Sekret długowieczności kryje się w jelitach

Prof. Rasmussen przekazał, że jego zespól chce zrozumieć dynamikę flory jelitowej, a dokładnie to, jak różne rodzaje bakterii i wirusów oddziałują między sobą. Ta wiedza może ich przybliżyć do skonstruowania mikrobiomu, który pomoże ludziom prowadzić zdrowe i długie życie. Według najnowszych ustaleń istnieją wirusy, które wzmacniają atakowane przez nie bakterie za pomocą swoich genów. Co więcej, odpowiadają one między innymi za produkcję cząsteczek przeciwzapalnych.

Jak wskazują badacze, pojawiła się szansa na modyfikację składu bakterii jelitowych. – Bakterie jelitowe stanowią naturalną część ludzkiego ciała i naszego naturalnego środowiska. I niesamowite jest to, że możemy zmienić skład jelitowych bakterii. Nie możemy zmieniać genów i jeszcze długo nie będziemy mogli – stwierdził prof. Rasmussen.

Naukowcy dążą do tego, by dowiedzieć się, dlaczego niektóre wirusy i bakterie jelitowe tworzą szczególnie wyjątkową kombinację. Jak dodał badacz, dzięki tej odpowiedzi "łatwiej będzie nam wprowadzić zmiany, które rzeczywiście wpływają na nasze zdrowie".

Wyniki badania zostały opublikowane w czasopiśmie "Nature Microbiology".

Anna Tłustochowicz