Przeszczep szpiku - oddanie szpiku nie boli, a może uratować życie

2016-05-25 11:05

Szpik kostny pobiera się z kręgosłupa. Oddanie szpiku kostnego boli. To tylko niektóre mity na temat dawstwa szpiku kostnego. Tymczasem pobranie szpiku kostnego nie boli, a może uratować życie. Co jeszcze trzeba wiedzieć o dawstwie szpiku i nowotworach krwi?

Przeszczep szpiku - oddanie szpiku nie boli, a może uratować życie
Autor: thinkstockphotos.com Szpik kostny pobiera się z kręgosłupa. Oddanie szpiku kostnego boli.

20 maja 2016 roku w Pałacu Staszica Polskiej Akademii Nauk odbyła się konferencja prasowa dedykowana obchodom Światowego Dnia Walki z Nowotworami Krwi.  Podczas wydarzenia po raz pierwszy przedstawiono wyniki badania, przeprowadzonego na zlecenie Fundacji DKMS Polska przez TNS Polska pt.: „Nowotwory krwi, idea dawstwa szpiku i komórek macierzystych oczami Polaków”. Raport z badania ujawnia postawy Polaków wobec chorób nowotworowych oraz stan ich wiedzy na temat nowotworów krwi, idei dawstwa szpiku i komórek macierzystych.

Każdy zdrowy człowiek może zarejestrować się jako potencjalny dawca nawet internetowo. Wystarczy wejść na www.dkms.pl.

- Przeprowadzone badanie to pierwsze tak szerokie badanie przeprowadzone w naszej populacji na temat dawstwa szpiku i leczenia nowotworów krwi – ocenia prof. dr hab. n. med.  Roman Danielewicz, dyrektor Centrum Organizacyjno-Koordynacyjnego ds. Transplantacji "Poltransplant" w Warszawie. - Jest to niezwykle ważne uzupełnienie naszej wiedzy na temat postaw polskiego społeczeństwa co do tej odrębnej dziedziny onkologii i transplantologii. Wyniki tego badania mają aspekt praktyczny, dzięki uzyskaniu informacji o niedoborach wiedzy naszego społeczeństwa w tym obszarze, o funkcjonujących mitach i przekłamaniach oraz o pożądanych i właściwych formach przekazu dla dalszej edukacji społeczeństwa. Badanie to pokazuje także pozytywne nastawienie społeczeństwa do rejestru dawców szpiku, do oddawania szpiku i udzielania w ten sposób pomocy osobom potrzebującym leczenia poprzez przeszczepienie szpiku.

Gadaj Zdrów: Pani Grażyna oddała nerkę mężowi. „Moja radość była chyba większa niż jego”
Warto wiedzieć
  • Każdego roku na świecie ponad 900.000 osób zapada na jeden z nowotworów krwi
  • W Polsce zapada ok 9.000 osób co stanowi ok.5,5 % wszystkich nowotworów (źródło KRN 2013)
  • Najczęstsze to białaczki, chłoniaki i szpiczaki
  • Jedynym ze sposobów walki z nowotworem krwi jest przeszczepienie szpiku
  • Podnosi to szansę na wygraną z nowotworem krwi do 70%
  • Przeszczepienie szpiku jest terapią ratującą życie w ponad 100 rozpoznaniach chorób

Już prawie 900 000 potencjalnych Dawców zarejestrowało się do bazy Fundacji DKMS Polska.

- Choroby nowotworowe wywołują u większości z nas negatywne skojarzenia – komentuje dr. Tomasz Sobierajski, socjolog, badacz społeczny, wykładowca Instytutu Stosowanych Nauk Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego. - Myślimy o bólu, śmierci, wyroku, strachu i niewiadomej. Nie można się temu dziwić. Nikt z nas, mając wybór, nie chciałby być chory, tym bardziej, że w obliczu choroby nowotworowej własnej lub kogoś z bliskich nam osób, okazuje się, jak mało wiemy o zjawisku. A niewiedza, jak wiadomo, potęguje strach.

Jednym z elementów badania była ocena świadomości i czujności onkologicznej Polaków. Choć 72% respondentów mówi, że najważniejszym krokiem przy podejrzeniu choroby nowotworowej jest niezwłoczna wizyta u lekarza, to jednak pozostałe 28% badanych wskazuje inne możliwości działania bądź nie wie, co należy w takiej sytuacji zrobić. Widać więc, że tematyka rozpoznawania objawów chorób nowotworowych oraz świadomość onkologiczna wciąż stanowi istotne pole do edukacji zdrowotnej społeczeństwa.

Raport dostarcza zarówno złych, jak i dobrych informacji o współczesnych Polakach – zauważa prof. Wiesław Jędrzejczak, kierownik Katedry i Kliniki Hematologii, Onkologii i Chorób Wewnętrznych Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego . - Złych, gdyż wskazuje, że w sytuacji konfrontacji z podejrzeniem choroby nowotworowej aż 30% może albo stosować metodę strusia, usiłując zbagatelizować zagrożenie i nic nie robić albo się samooszukiwać zwracając się w stronę magii pozamedycznych, określanych niesłusznie jako „medycyna niekonwencjonalna”. Jedno i drugie postępowanie prowadzi do opóźnienia rozpoznania i to opóźnienia z winy samego chorego. Niewątpliwie, na takie zachowanie ma wpływ postrzeganie chorób nowotworowych jako swoistego wyroku zasadniczo zaburzającego dotychczasowe życie.

Warto wiedzieć

Aby pobrać szpik kostny, potrzebna jest punkcja kręgosłupa - to mit!

Jak wynika z raportu, wiedza Polaków na temat metod pobierania szpiku jest niewielka i nieugruntowana. Przykładowo 19% Polaków sądzi, że jedną z metod pobierania szpiku jest transfuzja, dla 15% jest to także biopsja, a 11% uważa, że do pobrania szpiku konieczny jest zabieg chirurgiczny. Naprawdę szpik kostny jest pobierany z talerza kości biodrowej lub pobiera się krwiotwórcze komórki macierzyste z krwi obwodowej. W tym ostatnim przypadku trzeba wcześniej zaaplikować dawcy kilka zastrzyków z substancji, które mają pobudzić szpik do ich wytworzenia. Boli to tyle, co ugryzienie komara. Z kolei pobranie szpiku kostnego z talerza kości biodrowej odbywa się przy pełnym znieczuleniu pacjenta.

Zdecydowana większość Polaków – czterech na pięciu (81%) słyszało o nowotworach krwi. Choć tak liczna grupa Polaków słyszała o nowotworach krwi, to tylko część z nich posiada podstawową wiedzę na ten temat. Zdaniem ponad połowy Polaków między nowotworami krwi a białaczką można postawić znak równości. Nieco ponad połowa Polaków (56%) wie, że nowotwory krwi można leczyć dzięki przeszczepieniom szpiku i komórek macierzystych.

Dzięki dużej akceptacji społecznej idei dawstwa szpiku Poltransplant, prowadzący polski krajowy rejestr niespokrewnionych dawców komórek macierzystych (krwi lub szpiku), zanotował rejestrację milionowego dawcy, tym samym stając się 6 na świecie i 3 w Europie rejestrem.

Według badania dziewięciu na dziesięciu Polaków (89%) słyszało o dawstwie szpiku i komórek macierzystych. Co trzeci Polak (32%) deklaruje także, że wie, na czym polega ta idea. Z uzyskanych deklaracji wynika, że choć większości społeczeństwa termin „dawstwo szpiku i komórek macierzystych” nie jest obcy, to jednak ponad dwie trzecie Polaków (68%) nie wie, co tak naprawdę oznacza. Mimo dużej niewiedzy, zdecydowana większość Polaków (81%) opowiada się za ideą dawstwa szpiku. Oznacza to, że idea ta w opinii społecznej postrzegana jest jako ważna i potrzebna – bez względu na płeć, wiek czy wielkość miejsca zamieszkania.

Zostanie faktycznym dawcą i uratowanie w ten sposób komuś życia jest w opinii Polaków przede wszystkim powodem do dumy, szacunku i podziwu. Dla 37% Polaków pierwszym odczuciem, gdyby ktoś z ich najbliższej rodziny został faktycznym dawcą byłoby docenienie chęci ratowania życia, dla 29% duma i podziw, a dla 15% radość.

Dodatkowej motywacji do rejestru potencjalnych dawców daje świadomość, że każdy z nas również może potrzebować w przyszłości tzw. "bliźniaka genetycznego" w sytuacji zagrożenia naszego zdrowia i życia – komentuje prof. dr hab. n. med. Aleksander Skotnicki, kierownik Kliniki Hematologii Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie.

Trzy rekordy Guinnessa dla chorych na nowotwory krwi

Wielokrotny rekordzista Guinnessa Valerjan Romanovski po raz kolejny sięgnął po rekord w ciągłej jeździe na rowerze. Na płycie stadionu Arena w Legionowie jeździł non stop przez 48 godzin. Swój wyczyn rekordzista dedykował osobom walczącym z nowotworami krwi. - Takie inicjatywy, jak dedykowany chorym rekord Guinnessa, pozwalają zbudować świadomość społeczną i zarejestrować nowych potencjalnych dawców komórek macierzystych krwi lub szpiku - mówi Dorota Wójtowicz-Wielgopolan, rzecznik prasowy Fundacji DKMS. Każdy zdrowy człowiek może zarejestrować się jako potencjalny dawca nawet internetowo. Wystarczy wejść na www.dkms.pl.

Źródło: materiały prasowe Fundacji DKMS Polska.

Player otwiera się w nowej karcie przeglądarki