Szczaw - właściwości odżywcze. Przepis na zupę szczawiową

2020-05-12 9:47

Szczaw to roślina, która znalazła zastosowanie nie tylko w kuchni, lecz także w lecznictwie. Szczaw posiada liczne właściwości zdrowotne, które od wieków są wykorzystywane przez zielarzy. Szczaw pomoże przy dolegliwościach układu pokarmowego, a także stłuczeniach i obrzękach. Sprawdź, jakie jeszcze właściwości ma szczaw i wypróbuj przepis na pyszna zupę szczawiową oraz sałakę na bazie szczawiu.

Spis treści

  1. Szczaw na problemy układu pokarmowego
  2. Szczaw - właściwości bakterio- i grzybobójcze
  3. Szczaw na kaszel
  4. Szczaw na zwichnięcia i oparzenia
  5. Szczaw może powodować alergię
  6. Szczaw - zastosowanie w kuchni
  7. Przepis na zupę szczawiową
  8. Przepis na sałatkę ze szczawiu, ze szparagami i owczym serem

Właściwości lecznicze szczawiu wykorzystywali już greccy lekarze. Wyciągi z owoców szczawiu kędzierzawego na winie lub wodzie znalazły zastosowanie w biegunkach i różnych chorobach przewodu pokarmowego, a nawet w ukąszeniach skorpionów.

Natomiast korzenie tego rodzaju szczawiu gotowane w wodzie lub surowe stosowane były w chorobach skórnych, zaś gotowane w winie jako płyn do płukania ust w bólu zębów i chorobach uszu¹ (dawniej surowy sok ze szczawiu wkraplało się do ucha przy stanach zapalnych).

Z kolei szczaw lancetowaty w starożytności uzyskał miano skutecznego ziela przeciwko szkorbutowi (ze względu na wysoką zwartość witaminy C). Innym rodzajem szczawiu wykorzystywanym w lecznictwie jest szczaw polny.

Obecnie w Polsce jest kilkadziesiąt gatunków szczawiu. Większość z nich jest wykorzystywana w kuchni, choć mają także znaczenie lecznicze.

Szczaw na problemy układu pokarmowego

Szczawie (wszystkie gatunki) zawierają sporo garbników - związków, które zmniejszają nasilenie biegunki lub zatrzymują ją, działając ściągająco na błonę śluzową jelita grubego.

W związku z tym w medycynie naturalnej stosuje się je jako środek przeciwbiegunkowy. Współczesna fitoterapia poleca także napar z liści lub sok z surowego szczawiu na pobudzenie apetytu.

Warto wiedzieć

Szczaw - kalorie, wartości odżywcze szczawiu surowego/gotowanego (w 100 g)Wartość energetyczna - 22/20 kcalBiałko ogółem - 2/1.83 gTłuszcz - 0.70/0.64 gWęglowodany - 3.20/2.93 g Błonnik - 2.9/2.6 gWitaminyWitamina C – 48.0/26.3 mgTiamina – 0.040/0.034 mgRyboflawina – 0.100/0.086 mgNiacyna - 0.500/0.411 mgWitamina B6 - 0.122/0.100 mgKwas foliowy -  13/8 µgWitamina A – 4000/3474 IUMinerałyWapń – 44/38 mgŻelazo - 2.40/2.08 mg Magnez - 103/89 mgFosfor - 63/52 mg Potas - 390/321 mgSód – 4/3 mg Cynk - 0.20/0.17 mgŹródło danych: USDA National Nutrient Database for Standard Reference

Szczaw - właściwości bakterio- i grzybobójcze

W szczawiu zwyczajnym, tępolistnym oraz kędzierzawym naukowcy znaleźli substancje o wyraźnych właściwościach przeciwgrzybiczych.

Z kolei eterowe wyciągi z liści i nasion, jak również etanolowe wyciągi z liści szczawiu kędzierzawego, wykazują przeciwbakteryjne działanie wobec gronkowca złocistego i laseczki siennej.

Natomiast składniki fenolowe wyizolowane ze szczawiu polnego hamują wzrost bakterii Chlamydia pneumoniae.

Szczaw na kaszel

Ziele szczawiu kędzierzawego polecane jest na kaszel różnego pochodzenia, towarzyszący infekcjom górnych dróg oddechowych. Ziele tego gatunku szczawiu jest nawet składnikiem syropów na kaszel.

Sprawdź jak zrobić samodzielnie domowe syropy na kaszel!

Szczaw - właściwości odżywcze. Przepis na zupę szczawiową
Autor: Poradnikzdrowie.pl
Ważne

Czy szczaw szkodzi?

Szczaw zawiera sporo kwasu szczawiowego. Wiąże on zawarty w pokarmie wapń i czyni go nieprzyswajalnym dla organizmu.

Poza tym powstały w wyniku wiązania wapnia przez kwas szczawiowy szczawian wapnia odkłada się w nerkach w postaci kamieni nerkowych.

Z tego powodu nie zaleca się spożywania szczawiu w dużej ilości i wskazane jest dodawanie do potraw na jego bazie zsiadłego mleka, śmietany lub jajka, aby wyrównać straty wapnia.

Poza tym nie powinno się łączyć kilku składników bogatych w szczawiany w jednym daniu i spożywać ich często. Do takich produktów należą rabarbar, szpinak czy botwinka.

Polecamy
jesz co lubisz kulinaria

Autor: Time S.A

Zbilansowana dieta to klucz do zdrowia i lepszego samopoczucia. Skorzystaj z JeszCoLubisz, innowacyjnego systemu dietetycznego online Poradnika Zdrowie. Wybieraj spośród tysięcy przepisów na zdrowe i smaczne dania z wykorzystaniem dobrodziejstw natury. Ciesz się indywidualnie dobranym menu, stałym kontaktem z dietetykiem i wieloma innymi funkcjonalnościami już dziś!

Szczaw na zwichnięcia i oparzenia

W ziołolecznictwie świeże, zmiażdżone liście szczawiu zwyczajnego zaleca się przykładać na stłuczenia i obrzęki skóry.

Szczaw działa także moczopędnie i krwiotwórczo.

Z kolei odwar ze szczawiu lancetowatego może służyć do okładów, przemywań i płukań skóry – na owrzodzenia, oparzenia I i II stopnia, trudno gojące się rany.

Przy odparzeniach ciała, najczęściej spotykanych u niemowląt, stosowano w lecznictwie ludowym okłady z odwaru z liści szczawiu kędzierzawego.

Szczaw może powodować alergię

Szczaw pyli stosunkowo długo: od maja do sierpnia, co dla osób uczulonych na pyłki szczawiu może być uciążliwe. Objawy uczulenia na pyłek szczawiu to przede wszystkim:

Ważne

Szczaw - przeciwwskazania do spożycia. Kto nie powinien jeść szczawiu?

Ze szczawiu powinny zrezygnować osoby zmagające się z chorobami nerek, reumatyzmem, osteoporozą. W przypadku chorób pęcherzyka żółciowego należy ograniczyć w diecie produkty będące źródłem szczawianów.

Szczaw - zastosowanie w kuchni

W Polsce szczaw jest bazą tradycyjnej zupy szczawiowej, przyrządzanej z posiekanych liści tej rośliny i śmietany. 

W polskiej kuchni najczęściej wykorzystuje się szczaw zwyczajny.

Z kolei we Francji popularnością cieszy się sos szczawiowy, który jest typowym dodatkiem do ryb. Sos szczawiowy przygotowuje się podobnie jak zupę, jest tylko trochę gęstszy.

Jego charakterystyczny, kwaskowaty smak, który pochodzi od wolnego kwasu szczawiowego i jego rozpuszczalnych soli, sprawia, że jest idealnym dodatkiem do wiosenno-letnich sałatek.

Kupując szczaw, należy wybierać młode, jędrne listki. Przed spożyciem szczawiu trzeba go starannie przebrać, obciąć końce i umyć.

Podczas przygotowywania potraw ze szczawiu należy pamiętać o dodaniu produktów bogatych w wapń, np. jajka, kefiru lub śmietany, które ograniczą szkodliwe działanie kwasu szczawiowego.

Przepis na zupę szczawiową

Źródło: x-news/Kocham Gotować

Przepis na sałatkę ze szczawiu, ze szparagami i owczym serem

Źródło: x-news/Dzień Dobry TVN