Prognatyzm (warga habsburska) - przyczyny, objawy i leczenie

Prognatyzm, inaczej warga habsburska, oznacza silnie wysuniętą ku przodowi szczękę górną i/lub żuchwę. Dawniej prognatyzm występował u praczłowieka. Prognatyzm był także przekazywany z pokolenia na pokolenie w rodzie Habsburgów (stąd potoczna nazwa warga habsburska). Jakie są przyczyny i objawy prognatyzmu? Na czym polega leczenie?

Spis treści

1. Prognatyzm (warga habsburska) - przyczyny
2. Prognatyzm (warga habsburska) - objawy
3. Prognatyzm (warga habsburska) - leczenie

Prognatyzm oznacza silnie wysuniętą ku przodowi szczękę górną (prognacja) lub żuchwę (progenia), co jest szczególnie widoczne przy oglądaniu twarzy z profilu. Prognatyzm występował u praczłowieka, jednak w procesie ewolucji kości żuchwy i szczęk powoli cofały się i obecnie są nieznacznie wysunięte ku przodowi (tzw. ortognatyzm).

Prognatyzm inaczej jest nazywany wargą habsburską, ponieważ wada ta często występowała w dynastii Habsburgów. Była ona wynikiem licznych zaburzeń genetycznych, do których doprowadziły kazirodcze związki zawierane w obrębie rodziny.

Prognatyzm (warga habsburska) - przyczyny

Prognatyzm może być wadą wrodzoną. Może także towarzyszyć chorobom endokrynologicznym, takim jak akromegalia i gigantyzm, lub schorzeniom genetycznym, takim jak zespół Crouzona (dysostoza czaszkowo - twarzowa) czy zespół Gorlina (zespół nabłoniaków znamionowych).

Prognatyzm (warga habsburska) - objawy

• prognatyzm żuchwy - cechą charakterystyczną jest silnie wystająca broda. Dodatkowo dolna warga jest przerośnięta i znacznie większa od górnej, a cała twarz wydaje się być masywna. Objawami towarzyszącymi są problemy z gryzieniem, przeżuwaniem oraz mówieniem. Dodatkowo pojawiają się ślinotok, choroby dziąseł i próchnica zębów. Jeśli prognantyzm żuchwy nie będzie leczony, może się pogłębić
• prognatyzm zębodołowy - objawia się nadmiernym wysunięciem szczęki górnej w stosunku do żuchwy. Rozpoznaje się wówczas tzw. tyłozgryz rzekomy, tzn. przy nadmiernie wysuniętej szczęce żuchwa tylko wydaje się zbytnio cofnięta
• prognatyzm dwuszczękowy - zarówno żuchwa, jak i szczęka nadmiernie wystają w stosunku do reszty twarzy
• prognatyzm całkowity - wysunięta jest cała twarz

Prognatyzm (warga habsburska) - leczenie

W przypadku prognatyzmu można zastosować leczenie ortodontyczne lub ortodontyczno-chirurgiczne. W tym pierwszym przypadku lekarz dopasuje odpowiedni rodzaj aparatu. Jednak znacznie lepsze efekty uzyskuje się dodatkowo przez operację jedno- lub dwuszczękową.

Celem operacji jednoszczękowej jest skorygowanie deformacji tylko w obrębie żuchwy. Z kolei celem zabiegu dwuszczękowego jest skrócenie trzonu żuchwy oraz ustawienie górnej szczęki względem żuchwy. Zabieg polega na przecięciu i uruchomieniu kości, a następnie na połączeniu fragmentów kostnych specjalnymi śrubami i płytkami wykonanymi z tytanu.

Są to bardzo drogie zabiegi. W Polsce ich koszt wynosi około 20 tys. zł.

Monika Majewska