Sztywność karku: przyczyny

2016-11-22 10:12

Sztywność karku jest dolegliwością, z którą najprawdopodobniej zetknął się w swoim życiu każdy człowiek. Przyczyny tego problemu bywają rozmaite - od błahych po bardzo poważne, stanowiące nawet zagrożenie życia. Z tego właśnie względu zmniejszona ruchomość szyi nie powinna być bagatelizowana. Kiedy więc sztywność karku powinna budzić niepokój?

Sztywność karku: przyczyny
Autor: thinkstockphotos.com Sztywność karku jest dolegliwością, z którą najprawdopodobniej zetknął się w swoim życiu każdy człowiek.

Spis treści

  1. Sztywność karku jako objaw oponowy
  2. Przyczyny sztywności karku: choroby przewlekłe
  3. Przyczyny sztywności karku: urazy
  4. Inne przyczyny sztywności karku

Sztywność karku często możemy zawdzięczać... samym sobie. Przy poszukiwaniu przyczyny sztywności karku wstępnie należy wykluczyć stany najbardziej błahe, do których zalicza się chociażby przyjmowanie niewłaściwej pozycji podczas snu.

Problem pojawiać się może również u tych osób, które dużo czasu (np. ze względu na swoją pracę) spędzają przed komputerem – ryzyko sztywności karku wzrasta szczególnie wtedy, gdy przyjmowana podczas pracy pozycja ciała jest nieergonomiczna i gdy pozostaje się przez dłuższy czas w bezruchu. Przyczyną dolegliwości bywają również stany związane z nadwyrężeniem mięśni – sytuacja taka dotyczy osób uprawiających intensywnie sporty, podczas których pracują mięśnie związane z szyją (np. pływanie), ale i ludzi zabieganych, którzy często rozmawiają przez telefon przyciskając aparat do ucha swoim ramieniem.Wystąpienia ograniczonej ruchomości karku nie powinno się jednak bagatelizować, bo może być ona spowodowana również i innymi, zdecydowanie groźniejszymi dla zdrowia (a czasami nawet dla życia) przyczynami.

Jeżeli przyczyny sztywności karku wynikają z niewłaściwych zachowań, to z problemem można stosunkowo łatwo się uporać.

Sztywność karku jako objaw oponowy

Sztywność karku może stanowić jeden z tzw. objawów oponowych. Sprawdzenie obecności tego objawu jest stosunkowo proste: u pacjenta leżącego na plecach podejmuje się próbę przygięcia jego brody w kierunku klatki piersiowej. Dodatni objaw oponowy to taki, w którym ze względu na sztywność nie udaje się zbliżyć brody do wspomnianej okolicy ciała pacjenta. Należy tutaj jednak podkreślić, że niemożność przeprowadzenia powyższej czynności nie jest równoznaczna z patologią: u niektórych osób nie jest to możliwe ze względu na przebyte przez nich w przeszłości choroby (np. procesy neuroinfekcyjne). Objawu sztywności karku nie bada się u osób z niestabilnością części szyjnej kręgosłupa.Pomijając powyższe odstępstwa, sztywność karku jako objaw oponowy zawsze powinna stanowić czynnik kierujący pacjenta do dalszej diagnostyki. W sytuacji, gdy sztywności karku współtowarzyszą inne dolegliwości, takie jak wysoka gorączka, światłowstręt, wymioty oraz znaczny ból głowy, istnieje duże ryzyko tego, że u chorego doszło do zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych. Wystąpienie wspominanych objawów powinno zawsze skłonić pacjenta do zgłoszenia się do lekarza.

Ważne

Stwierdzić w badaniu przedmiotowym zmniejszoną ruchomość karku można również u pacjentów, u których istnieje wzmożone ciśnienie wewnątrzczaszkowe – przyczynami tego stanu mogą być krwawienia podpajęczynówkowe, ale i procesy nowotworowe rozwijające się w obrębie ośrodkowego układu nerwowego.

Przyczyny sztywności karku: choroby przewlekłe

Ze sztywnością karku mogą borykać się pacjenci cierpiący na schorzenia z pogranicza ortopedii oraz reumatologii. Objaw może być obecny w przebiegu:

Przyczyny sztywności karku: urazy

Upośledzona ruchomość szyi wynikać może, jak nietrudno się domyślić, z doświadczenia jakiegoś urazu tej okolicy ciała. Do sztywności karku szczególnie predysponują tego rodzaju zdarzenia, podczas których szyja podlega gwałtownemu ruchowi ku przodowi lub tyłowi – jako przykład można tutaj podać wypadek samochodowy, powodujący nadwyrężenie ścięgien oraz więzadeł, a to skutkować może z kolei pojawieniem się sztywności karku.

Inne przyczyny sztywności karku

Sztywność karku to objaw dość niespecyficzny i poza opisanymi już wcześniej sytuacjami, występować może również w przebiegu:

  • choroby Parkinsona (w związku z nadmiernym napięciem mięśniowym),
  • dystonii szyjnej (jednostka związana z występowaniem niezależnej od woli czynności skurczowej mięśni),
  • ciężkich infekcji dotyczących narządów zlokalizowanych w obrębie szyi (np. gardła),
  • kręczu szyi (schorzenie, które może być zarówno wrodzone, jak i nabyte),
  • udaru mózgu.
Ważne

Sztywność karku może mieć również podłoże jatrogenne – o takiej sytuacji można mówić wtedy, kiedy sztywność karku pojawia się po wykonaniu u pacjenta jakiejś procedury medycznej, np. nakłucia lędźwiowego. Co ciekawe, czynnikiem wywołującym ograniczenie ruchomości karku może być również narażenie na silny (zwłaszcza przewlekły) stres.