Zioła na kaszel. Przepisy na wykrztuśne herbatki na kaszel

Zioła na kaszel przyniosą ulgę w tej wyjątkowo przykrej dolegliwości. Tymianek pospolity, podbiał pospolity i prawoślaz lekarski to składniki leków, ale można z nich też zrobić domowe herbatki ziołowe na kaszel. Oto przepisy z wykorzystaniem ziół na kaszel.

Spis treści

1. Kiedy sięgać po zioła na kaszel?
2. Zioła na kaszel: tymianek pospolity
3. Zioła na kaszel: podbiał pospolity
4. Zioła na kaszel: prawoślaz lekarski
5. Przepisy na herbatki na kaszel
6. Kaszel

Zioła na kaszel warto wypróbować zwłaszcza wtedy, gdy mamy do czynienia z kaszlem suchym. To on najbardziej daje się nam we znaki i zwykle pojawia się na początku infekcji. Jeśli nie chcesz sięgać po leki, w takiej sytuacji zaparz w domu zioła na kaszel. 

Kiedy sięgać po zioła na kaszel?

Suchy kaszel nazywany jest też nieproduktywnym, bo nie towarzyszy mu odkrztuszanie wydzieliny zalegającej w oskrzelach. A to ważny proces, ponieważ mnożą się drobnoustroje, będące przyczyną choroby.

Dlatego warto stymulować drogi oddechowe  o odkrztuszania, aby oczyścić je z zarazków i przyspieszyć powrót do zdrowia.

Jak to zrobić? Można ratować się syropem albo sięgnąć po zioła na kaszel, które nawilżają błony śluzowe, zwiększają wydzielanie śluzu w oskrzelach i ułatwiają jego odkrztuszanie. 

Zioła na kaszel: tymianek pospolity

Wśród ziół na kaszel, które działają odkrztuśnie, najpopularniejszy jest tymianek.

Tymianek pospolity chętnie stosujemy jako aromatyczną przyprawę ułatwiająca trawienie, rzadziej wykorzystujemy w domowych kuracjach na suchy kaszel.

A tymczasem doskonale sprawdza się on w tej roli, głównie dzięki znacznej zawartości olejku eterycznego (ok. 2,5%), w którym znajdują się karwakrol, cyneol, cymen, alfa-pinen, linalol i borneol oraz tymol o silnym działaniu przeciwdrobnoustrojowym (ma właściwości bakterio- i grzybobójcze).

Tymol jest dobrze rozpuszczalny w wodzie, więc łatwo przechodzi do naparów i dodatkowo wykazuje właściwości przeciwbólowe.

Poza olejkiem eterycznym to zioło na kaszel zawiera garbniki, kwasy polifenolowe, związki triterpenowe, gorycze, saponiny, a także flawonoidy, które mają działanie rozkurczowe, ułatwiające odkrztuszanie.

Tymianek pobudza samoistne ruchy rzęsek nabłonka górnych dróg oddechowych, wzmaga wydzielanie płynnego śluzu i rozrzedza gęstą wydzielinę zalegającą w gardle – w rezultacie jest pomocny w leczeniu zapalenia oskrzeli, w suchym kaszlu, astmie, katarze.

Ziele tymianku i wyciągi z niego można znaleźć w wielu preparatach polecanych przy schorzeniach górnych dróg oddechowych – mieszankach ziołowych, pastylkach do ssania. Na suchy kaszel doskonały jest też zwykły napar z suszonego tymianku.

Ważne! Tymianku nie należy spożywać w zbyt dużej ilości - zawiera tymol, mogący powodować wymioty i zapalenie żołądka.

Zioła na kaszel: podbiał pospolity

Kolejnym ziołem na kaszel jest podbiał pospolity - zarówno jego liście, jak i kwiaty mają właściwości wykrztuśne, które zawdzięczają głównie związkom śluzowym. Działają one osłaniająco na drogi oddechowe, zmniejszając ich podrażnienie, co hamuje kaszel.

Ponadto powodują rozluźnienie zalegającej w gardle wydzieliny i przywracają ruchy nabłonka rzęskowego, ułatwiając odkrztuszanie. Liście podbiału pospolitego zawierają aż do 8% związków śluzowych, a poza tym flawonoidy, garbniki, fitosterol, karotenoidy, olejek eteryczny, kwasy fenolowe, związki mineralne.

Poza działaniem wykrztuśnym mają też powlekające, przeciwskurczowe, przeciwzapalne i przeciwbakteryjne. Natomiast w kwiatach jest więcej olejku eterycznego i flawonoidów, a mniej śluzu i goryczy, dlatego silniej hamują odruch kaszlowy, ale mają słabsze właściwości osłaniające błony śluzowe. 

Podbiał pospolity jest stosowany zarówno przy przewlekłym, jak i ostrym zapaleniu oskrzeli, jako zioło na kaszel przy kaszlu męczącym i suchym oraz w astmie. Jego działanie wykrztuśne i jednocześnie przeciwskurczowewykorzystuje się w leczeniu wielu schorzeń płuc, m.in. rozedmy.

Ziele podbiału jest składnikiem wielu preparatów przeciwkaszlowych, m.in. mieszanki ziołowej, domowych syropów na kaszel oraz pastylek do ssania z dodatkiem podbiału.

Równie skutecznie z uciążliwym kaszlem radzą sobie domowe herbaty – napar jest szczególnie  polecany osobom starszym w przypadku lekkich nieżytów górnych dróg oddechowych.

Zioła na kaszel: prawoślaz lekarski

Duża (nawet powyżej 10%) zawartość związków śluzowych w kolejnym ziele na kaszel - prawoślazie lekarskim sprawiła, że jest on jednym z najskuteczniejszych ziół przeciwkaszlowych – tę właściwość mają zarówno jego korzenie, jak i liście.

Głównymi składnikami śluzów są: kwas galakturonowy, galaktoza, glukoza, arabinoza i ramnoza, które charakteryzują się działaniem osłaniającym, powlekającym i przeciwzapalnym, zmiękczającym wydzielinę zalegającą w oskrzelach i wykrztuśnym.

Poza związkami śluzowymi korzenie ziela zawierają pektyny, sacharozę i skrobię, asparaginę i betainę, witaminy oraz liczne sole mineralne.

W liściach prawoślazu lekarskiego zawarte są flawonoidy, kwasy organiczne, kumaryny, karoten.

Warto wiedzieć, że prawoślaz lekarski działa osłaniająco nie tylko na drogi oddechowe, ale także na żołądek – zawarte w zielu śluzy pęcznieją w wodzie i tworzą roztwory koloidalne, które cienką warstwą pokrywają błony śluzowe, chroniąc je przed czynnikami drażniącymi i ułatwiając ich regenerację. 

W dodatku działają tym dłużej i skuteczniej, im wyższa jest kwasowość soku żołądkowego, bo śluzy z prawoślazu zwiększają swoją lepkość pod wpływem kwasu solnego.

Korzeń prawoślazu jest podstawowym składnikiem wielu leków na kaszel, np. mieszanek ziołowych przeznaczonych do stosowania przy nieżytach górnych dróg oddechowych, którym towarzyszy drażniący suchy kaszel.

Wyciągi z korzenia prawoślazu znajdują się też w ziołowych syropach przeciwkaszlowych. Z suszonego ziela prawoślazu łatwo też przygotować własne preparaty.

Przepisy na herbatki na kaszel

1. Herbatka z tymianku pospolitego

• 1 łyżkę ziela zalej szklanką wrzątku i odstaw pod przykryciem na 10 minut. Przecedź. Pij 2 razy dziennie po 1/2 szklanki.

2. Herbatka z podbiału pospolitego

• 1 łyżkę mieszanki liści i kwiatów podbiału zalej szklanką wrzątku i zaparzaj pod przykryciem 15 minut. Przecedź, pij 3-4 razy dziennie po 1/2 szklanki naparu.
• 2 łyżki kwiatów podbiału zalej szklanką wody i gotuj powoli pod przykryciem 5 minut. Odstaw na 10 minut, potem przecedź. Pij 2-3 razy dziennie po 1/2 szklanki odwaru.

3. Herbatka z prawoślazu lekarskiego

• 1 łyżkę rozdrobnionego korzenia zalej szklanką ciepłej wody i pod przykryciem zostaw na noc. Rano lekko podgrzej i przecedź. Pij po 1/3 szklanki 3 razy dziennie.
• 100 g rozdrobnionego korzenia zalej 1/2 l czystej wódki 40% i odstaw w ciepłe miejsce na 2 tygodnie. Wstrząsaj naczyniem 2 razy dziennie. Przecedź nalewkę przez gęstą gazę, odciśnij osad. Przechowuj nalewkę w lodówce. Pij po 1 łyżeczce 3 razy dziennie po posiłku.

Czytaj: Kaszel u dziecka - rodzaje i leczenie

Kaszel mokry a suchy. Jak rozpoznać i jak leczyć?

Kaszel

Kaszel sam w sobie nie jest chorobą, jest odruchem mającym na celu oczyszczenie drzewa oddechowego z czegoś co w nim zalega. Jest więc ważnym elementem obrony organizmu. Dla lekarza bardzo ważna jest informacja o tym jakiego typu kaszel nam dolega. W zależności od rodzaju kaszlu inne też będzie jego leczenie.