Stawy - recepta na sprawne stawy

2007-05-18 2:21

Aż trudno uwierzyć, że tak banalna czynność jak np. odkręcanie wieczka słoika wymaga zaangażowania dwudziestu stawów, a gra w siatkówkę - aż stu. Bez sprawnie działających stawów nie ma mowy o wykonaniu nawet prostych codziennych czynności. Czy jest jakaś skuteczna recepta, by nasze stawy były zdrowe i sprawne?

Stawy - recepta na sprawne stawy
Autor: Thinkstockphotos.com

Spis treści

  1. Przyczyny bólu stawów
  2. Co zrobić, by mieć sprawne stawy?
  3. Czego unikać, by mieć sprawne stawy?
  4. Reumatyzm w liczbach

Przyczyny bólu stawów

Zazwyczaj bóle stawów są efektem rozwijającej się choroby reumatycznej, w skrócie nazywanej reumatyzmem. Pod tym popularnym określeniem kryje się ponad 100 schorzeń, różniących się między sobą przyczynami, objawami, rokowaniami i sposobem leczenia.

Mają jednak wspólny mianownik: im wcześniej się je rozpozna i zacznie leczyć, tym większe mamy szanse na normalne życie. Nie lekceważmy więc z pozoru błahych objawów i zgłaszajmy je lekarzowi. Niestety, reumatyzm może zaatakować w każdym wieku -  także w dzieciństwie i w młodości. Potrafi skutecznie ograniczyć swobodę ruchu, wymusić zmianę przyzwyczajeń, stylu życia, a nawet uzależnić nas od cudzej pomocy.

To prawda, że niektórych chorób nie sposób uniknąć, ponieważ są np. dziedziczne albo mają związek ze złą pracą systemu immunologicznego (odpornościowego). Możemy jednak opóźnić ich pojawienie się oraz rozwój. Niestety, sporo schorzeń stawów jest następstwem niewłaściwego trybu życia, a więc mamy je niejako na własne życzenie.

Jak dbać o stawy
Zrób to koniecznie

Prof. dr hab. Włodzimierz SamborskiKierownik Kliniki Fizjoterapii, Reumatologii i Rehabilitacji Akademii Medycznej w Poznaniu

Człowiek codziennie naraża układ ruchu na rozmaite przeciążenia. Choć skłonność do zachorowania na choroby reumatyczne uwarunkowana jest genetycznie, warto eliminować czynniki ryzyka sprzyjające ich powstawaniu. W chorobie zwyrodnieniowej stawów jest to nadwaga lub otyłość.

Chorzy wykonujący systematycznie zalecenia kinezyterapeutów zachowują lepszą sprawność od pacjentów jeszcze bez zmian w stawach zawierzających treści ulotek, które przekonują, że regularne pobieranie leków zapewni im wyleczenie choroby.

Co zrobić, by mieć sprawne stawy?

  • Ruszaj się - uprawianie sportu, a nawet zwykła codzienna gimnastyka wzmacnia mięśnie, które są dodatkowym wsparciem dla stawów (a zwłaszcza dla kręgosłupa).
  • Nie dopuszczaj do nadwagi, a jeżeli dorobisz się otyłości - walcz z nią,bo każdy dodatkowy kilogram niepotrzebnie obciąża stawy.
  • Mądrze obciążaj stawy, tzn. rozmieszczaj ciężary równomiernie w obu rękach, ciężkie przedmioty przesuwaj, a jeśli już musisz coś podnosić - to uginając nogi i z prostymi plecami.
  • Odżywiaj się z myślą o potrzebach układu kostnego - mało tłuszczu zwierzęcego, a dużo wapnia i witamin (zwłaszcza witaminy D).
  • Unikaj długotrwałych stresów powodują napięcia i przeciążenia mięśni stabilizujących stawy.

Czego unikać, by mieć sprawne stawy?

Nie każda forma ruchu służy stawom. Oto czego powinniśmy unikać, by ich nie nadwerężać.

Stawy łokciowe - ich wrogiem jest dźwiganie toreb pełnych zakupów, powtarzające się ruchy obrotowe, np. gra w tenisa.

Stawy kolanowe - nie lubią chodzenia po schodach, skoków z dużej wysokości, nagłych skrętów.

Stawy skokowe - najgorzej znoszą chodzenie na szpilkach i twardych podeszwach oraz gwałtowne skręty.

Stawy nadgarstkowe - nie lubią wykonywania stałych, monotonnych ruchów, np. pisania na klawiaturze komputera czy robienia na drutach.

Stawy barkowe - nie tolerują dźwigania torby na ramieniu, uderzeń i obijania, gwałtownych ruchów np. serwowania piłki.

Stawy kręgosłupa - szkodzi im dźwiganie ciężarów, długotrwałe siedzenie, spanie na zbyt twardym lub zbyt miękkim materacu.

Stawy biodrowe - nie najlepiej znoszą dźwiganie zbędnych kilogramów (także tych związanych z nadwagą) i długotrwałe siedzenie.

Jak widać recepta na sprawne stawy jest banalnie prosta. Nie wymaga ani dużo czasu, ani sporych pieniędzy, ani wysiłku. A więc, do dzieła!

Reumatyzm w liczbach

  • Ponad 7 milionów Polaków cierpi na różnego rodzaju choroby reumatyczne.
  • Trzy razy częściej są to kobiety niż mężczyźni.
  • Do najczęstszych schorzeń należy osteoartroza, czyli choroba zwyrodnieniowa stawów. Ma ją niemal 3 miliony z nas.
  • Na reumatoidalne zapalenie stawów cierpi blisko pół miliona Polaków.

miesięcznik "Zdrowie"