Operacje kręgosłupa - nowe metody leczenia

Operacji kręgosłupa nie trzeba się już bać. Błyskawicznie stawiają na nogi i są bezpieczne. Często operacja kręgosłupa to jedyne wyjście, by uwolnić się od bólu. Gdy rehabilitacja oraz leczenie farmakologiczne nie pomagają i kręgosłup nadal boli, ratunkiem okazać się może zabieg chirurgiczny.

Te najnowocześniejsze metody chirurgiczne są mniej inwazyjne niż klasyczna operacja - skracają pobyt w szpitalu i czas rekonwalescencji, nie pozostawiają blizn. Warto jednak zdawać sobie sprawę, że żaden zabieg nie uzdrawia w cudowny sposób, jedynie likwiduje lub przynajmniej znacznie zmniejsza dolegliwości bólowe. Potem trzeba kontynuować leczenie i unikać tego, co kręgosłupowi nie służy (długie siedzenie, dźwiganie, brak aktywności fizycznej, stres). Wybór zabiegu zależy od przyczyny bólu kręgosłupa.

Wertebroplastyka - metoda leczenia m.in. złamań trzonów kręgowych w osteoporozie

Metodę tę stosuje się w leczeniu osteoporotycznych złamań trzonów kręgowych, naczyniaków i nowotworów. Działa przeciwbólowo i wzmacnia uszkodzony trzon kręgowy. Do zabiegu kwalifikuje się na podstawie wyniku rezonansu magnetycznego (przeciwwskazaniem jest uszkodzenie tylnej ściany trzonu kręgowego). Zabieg polega na wypełnieniu cementem kostnym złamanego trzonu. Wykonuje się go w znieczuleniu miejscowym, mimo to pacjent dostaje też dożylnie leki o działaniu uspokajającym. Chory zasypia, ale bez intubacji i jest z nim zachowany kontakt.

• Jak to się robi: Pod kontrolą RTG przez 2-milimetrowe nacięcie skóry do trzonu wprowadza się specjalną igłę, przez którą podawany jest cement. Lekarz obserwuje na monitorze, jak cement rozprzestrzenia się wewnątrz kości. Niektórzy dodatkowo stosują środek kontrastujący, żeby upewnić się, czy nie doszło do uszkodzenia tylnej ściany trzonu kręgu (grozi wyciekiem cementu do kanału kręgowego). Podczas tężenia temperatura cementu wzrasta do ok. 70°C, niszcząc zakończenia nerwowe wewnątrz trzonu (koagulacja), co przynosi natychmiastowy efekt przeciwbólowy Najczęściej wypełnia się l-2 kręgi. Wypełnienie jednego zajmuje mniej niż pół godziny. Po zabiegu: Po 2 godzinach można wstać z łóżka, tego samego dnia wychodzi się do domu. Przez kilka dni w razie potrzeby przyjmuje się środek przeciwbólowy Po tygodniu zdejmuje się szwy (często w ogóle się ich nie zakłada) i można wrócić do pracy
• Ewentualne powikłana: Może nastąpić wyciek cementu (do 50 proc. przypadków), ale w większości nie jest to niebezpieczne i nie daje żadnych objawów. Zdarzają się jednak wycieki do kanału kręgowego, które mogą powodować dolegliwości bólowe, drętwienie rąk, nóg, czasem niedowład, a także wycieki do naczyń krwionośnych grożące zatorem. W przypadku niepokojących objawów należy skontaktować się z lekarzem, żeby na podstawie rezonansu magnetycznego sprawdził, co się stało i w razie potrzeby podjął leczenie.
• Ile to kosztuje: Od niedawna zabieg wykonują niektóre publiczne ośrodki w ramach NFZ. W prywatnej klinice trzeba zapłacić 4-8 tys. zł.

Kyfoplastyka balonowa - operacja kręgosłupa polegająca na odtwarzaniu kręgów

To nowatorska metoda stosowana na świecie od 10 lat przy złamaniach kręgosłupa spowodowanych osteoporozą, chorobą nowotworową lub urazem. Wskazaniem do zabiegu jest potwierdzone rezonansem magnetycznym świeże złamanie trzonu kręgu. Operację wykonuje się w warunkach chirurgii jednego dnia. Ma tę przewagę nad wertebroplastką, że nie tylko wzmacnia trzony, ale też odbudowuje ich wysokość. Pacjent jest znieczulany ogólnie.

• Jak to się robi: Przez 2-3-milimetrowe nacięcie skóry pod kontrolą RTG za pomocą specjalnej prowadnicy do wnętrza złamanego kręgu z obu stron wprowadza się specjalne balony. Następnie wypełnia się je płynem kontrastowym. Rozprężone balony mają za zadanie jak najlepiej odtworzyć złamane ściany. Wtedy opróżnia się je i usuwa, a powstałą przestrzeń wypełnia się cementem, nadbudowując wysokość trzonu. Wysoka temperatura cementu (ok. 70°C) niszczy zakończenia nerwowe wewnątrz trzonu, co dodatkowo przynosi efekt przeciwbólowy. Ryzyko wycieku cementu jest w tym przypadku minimalne. Wokół balonu tworzy się swego rodzaju powłoka kostna z ubitej kości beleczkowej trzonu kręgu, która zmniejsza prawdopodobieństwo wydostania się cementu na zewnątrz. Zabieg na jednym kręgu trwa ok. godziny
• Po zabiegu: Choremu podaje się antybiotyki silny środek przeciwbólowy (cement rozpiera kość, powodując ból). Po obudzeniu się pacjent może chodzić, w ciągu doby opuszcza szpital. Po tygodniu zdejmuje się szwy, a po kilku tygodniach można wrócić do pracy. U 90 proc. chorych udaje się zlikwidować ból, u pozostałych zmniejsza się jego nasilenie. Cement wzmacnia wypełnione kręgi, zapobiegając ich złamaniu.
• Ewentualne powikłania: Zdarza się, że dochodzi do złamań kręgów sąsiadujących z wypełnionymi cementem.
• Ile to kosztuje: W ramach funduszu zabieg wykonują nieliczne ośrodki publiczne. W prywatnej klinice trzeba zapłacić ok. 18 tys. zł.

Nukleoplastyka techniką coblation - przezskórna operacja dyskopatii lędźwiowej

Opracowana w 1995 r. metoda stanowi przełom w przezskórnym operowaniu dyskopatii lędźwiowej. Pozwala na rozbicie tkanki dysku i zmniejszenie ucisku na chory korzeń nerwowy za pomocą temperatury 60—70°C, czyli znacznie niższej niż przy innych zabiegach (np. z zastosowaniem lasera), zmniejszając dolegliwości pooperacyjne i ryzyko powikłań (uszkodzenia sąsiednich tkanek, podrażnienia nerwu). Wskazaniem do zabiegu jest ból okolicy lędźwiowej utrzymujący się ponad 6 miesięcy mimo leczenia. Do operacji kwalifikują się chorzy z tzw. przepukliną zamkniętą, z niewielkimi zmianami zwyrodnieniowymi, bez znacznego zwężenia światła kanału kręgowego. Przed zabiegiem dożylnie podaję się antybiotyk oraz środek uspokajający i znieczulający. Pacjent jest lekko uśpiony chodzi o to, by mógł reagować na ból spowodowany np. podrażnieniem nerwu. Samą operację wykonuje się w znieczuleniu miejscowym.

• Jak to się robi: Pod kontrolą RTG nakłuwa się krążek i podaje kontrast, żeby upewnić się, czy pierścień włóknisty nie jest całkiem przerwany. Jeśli okaże się, że jest przerwany, operację przerywa się, gdyż może nie przynieść oczekiwanych efektów). Następnie przez l-2 milimetrowe nacięcie do środka jądra miażdżystego wprowadza się specjalną rurkę z elektrodą, która wytwarza łuk plazmowy (jakby świecenie zimnym światłem), rozbijając cząsteczki dysku na cząsteczki wody i dwutlenku węgla. Elektroda sześciokrotnie zmienia swoje położenie, powodując zmniejszenie objętości jądra miażdżystego o 1-20 proc. W wyniku tego znacznie obniża się ciśnienie wewnątrz dysku, co umożliwia wycofanie się wypukliny. Powstały materiał usuwa się przez zespolony z elektrodą ssak. Zabieg trwa ok. 40 minut.
• Po zabiegu: już kilka godzin po operacji chory może wyjść do domu. Przez pierwsze dni wielu pacjentów skarży się na nasilony ból z uczuciem dyskomfortu w miejscu nakłucia. Można go uśmierzyć, przykładając lód oraz przyjmując niesteroidowe leki przeciwbólowe. Istotną poprawę obserwuje się po 1-2 tygodniach. Przez 2 tygodnie należy unikać długiego siedzenia. Większość osób może wrócić do pracy siedzącej już po kilku dniach, ale co 30-40 minut trzeba na kilka minut wstać od biurka. Dysk goi się 4-6 tygodni.
• Ewentualne powikłania: Zdarzają się niezwykłe rzadko (np. infekcja krążka międzykręgowego czy najczęściej przejściowe zaburzenie czucia w ręce lub nodze w zależności od operowanego odcinka).
• Ile to kosztuje: Zabieg w prywatnej klinice 5 - 7 tys. zł.

Mało inwazyjna operacja kręgosłupa - Endoskopowe usunięcie dysku

Jest mało inwazyjną techniką chirurgiczną stosowaną do usunięcia wypukliny, przepukliny lub wypadnięcia jądra miażdżystego. Operację wykonuje się w znieczuleniu ogólnym  pod kontrolą RTG.

• Jak to się robi: W odległości ok. 15 cm od kręgosłupa (z boku) lekarz robi niewielkie nacięcie skóry (ok. 2 cm, podczas operacji klasycznej 5-10 cm) - przez nie wprowadzany jest endoskop (urządzenie z wbudowaną kamerą, które poprzez światłowód przekazuje obraz pola operacyjnego na monitor). Następnie obserwuje na monitorze wnętrze kanału kręgowego i za pomocą specjalnych narzędzi usuwa dysk. Po zakończeniu operacji zakłada szew i opatrunek. Zabieg trwa ok. godziny.
• Po zabiegu: Chory dostaje antybiotyki i środek przeciwbólowy. W ciągu 24 godzin można opuścić szpital. Po 7 dniach zdejmuje się szwy. Rekonwalescencja trwa 1-3 tygodnie.
• Ewentualne powikłania: Wyjątkowo może wystąpić infekcja w przestrzeni międzykręgowej.
• Ile to kosztuje: Zabieg jest refundowany. W prywatnym szpitalu kosztuje 8-10 tys. zł.