Hormony

Hormony to związki chemiczne wydzielane przez struktury układu hormonalnego – gruczoły lub tkanki. Ich główną funkcją jest regulacja poszczególnych procesów fizjologicznych. Hormony mogą oddziaływać zarówno na tkanki położone w miejscu uwolnienia substancji (tzw. hormony lokalne), jak i aktywować procesy w tkankach oddalonych od miejsca sekrecji. Są wtedy transportowane przez krew lub limfę. Prawidłowe działanie układu hormonalnego jest niezbędne do funkcjonowania praktycznie wszystkich mechanizmów obecnych w ciele człowieka od trawienia, przez …

Serotonina pełni w organizmie wiele ważnych funkcji. Pośredniczy w przekazywaniu sygnałów pomiędzy komórkami nerwowymi, jak i wpływa na agregację płytek krwi czy czynność przewodu pokarmowego. Jakie jeszcze zadania pełni serotonina? Co powoduje nadmiar lub niedobór serotoniny? Czemu służą leki, które wpływają na poziomy serotoniny w organizmie?
Nadczynność tarczycy to choroba, której istotą jest nadmierne wydzielanie hormonów tarczycy. Daje ona dość dokuczliwe objawy, a dodatkowo może spowodować wiele powikłań, z których najgroźniejszym jest przełom tarczycowy. Jakie są przyczyny i objawy nadczynności tarczycy? Na czym polega leczenie?
Kortyzol znany jest przede wszystkim jako "hormon stresu". W sytuacjach stresowych jego stężenie wzrasta i wówczas organizm ma motywację do działania. Jednak podwyższony poziom kortyzolu, podobnie jak jego niski poziom, może także pojawić się w przebiegu licznych chorób, także tych nowotworowych. Co oznacza kortyzol powyżej i poniżej normy?
Testosteron to najważniejszy męski hormon płciowy. Jednak kobiety też nie mogą bez niego żyć. Działanie testosteronu jest wielokierunkowe i służy obu płciom, choć w nieco inny sposób. To właśnie ten hormon odpowiada za duże mięśnie, głęboki głos, ale także za poziom agresji.
Kiedy tarczyca choruje, nie boli i zwykle długo nie daje o sobie znać. Ale skutki zaburzeń w pracy tego gruczołu mają wpływ na cały organizm. Chorób tarczycy – nadczynności, niedoczynności, choroby Hashimoto, choroby Gravesa-Basedowa – nie wolno lekceważyć. Jakie objawy oznaczają choroby tarczycy oraz jak przebiega ich leczenie?
Niedoczynność tarczycy to choroba przewlekła, wymagająca regularnego zażywania leków i kontrolnych badań. Leczenie zastępcze hormonami tarczycy pozwala uniknąć poważnych powikłań niedoczynności tarczycy. Jakie mogą być przyczyny niedoczynności tarczycy? Czym objawia się niedoczynność tarczycy? Na czym polega diagnostyka i leczenie niedoczynności tarczycy?
Choroba Cushinga to schorzenie, z którym do czynienia mają najwięcej lekarze interniści oraz endokrynolodzy. Czym jest choroba Cushinga, a czym zespół Cushinga? Jakie są przyczyny choroby Cushinga i na czym polega leczenie tej jednostki chorobowej?
U coraz większej ilości osób obserwuje się występowanie tzw. brzucha stresowego. Wbrew pozorom może on pojawić się nie tylko w związku z ogólną nadwagą, ale występuje także u ludzi szczupłych. Już sama nazwa sugeruje, że ten problem wiąże się z niepokojem, choć bezpośrednia przyczyna leży głębiej i jest powiązana z podwyższonym poziomem kortyzolu. Przeczytaj, w jaki sposób rozpoznać brzuch stresowy i dowiedz się jak sobie z nim radzić!
Trwałe zaburzenia równowagi hormonalnej – a więc nadmiar lub niedobór któregoś z hormonów – obejmują szeroką gamę schorzeń, które niezdiagnozowane mogą być groźne dla zdrowia i życia. Warto jednak zwrócić uwagę na wybrane niespecyficzne objawy, które potencjalnie mogą świadczyć, że w układzie hormonalnym dzieje się coś niepokojącego. Które symptomy powinny wzbudzić twoją czujność?
Hormon wzrostu odpowiada ze przebieg i regulację wielu ważnych procesów w naszym organizmie. Jego prawidłowe wydzielanie jest szczególnie istotne w okresie dojrzewania, kiedy dorastamy, ale nie tylko. Wysoki poziom GH jest kluczowy dla sportowców, w szczególności kulturystów. Dlatego często szukają oni prostych i tanich sposobów na zwiększenie wydzielania hormonu wzrostu bez konieczności sięgania po zakazany doping.
Tarczyca pełni wiele ważnych funkcji w organizmie. Uważa się, że jest narządem wrażliwym na promieniowanie. Choroby tarczycy są częstymi w naszym społeczeństwie, począwszy od niedoczynności, przez nadczynność a skończywszy na nowotworach złośliwych. Dlaczego i w jaki sposób promieniowanie może zaszkodzić tarczycy?
Torbiel szyszynki to łagodna zmiana nienowotworowa, rozwijająca się w szyszynce. Zwykle objawy związane z rozwijającą się torbielą szyszynki nie są zauważane przez pacjenta a także w rutynowych badaniach lekarskich. Jakie są przyczyny pojawiania się torbieli szyszynki? Jak ją wykryć? Jak przebiega leczenie?

Mechanizm działania układu hormonalnego opiera się o tzw. ujemne sprzężenie zwrotne. Oznacza to, że wydzielanie jednych związków jest hamowane przez inne. Jednocześnie spadek stężenia poniżej określonego punktu granicznego wyłącza działanie inhibitora, a poziom hamowanego hormonu zaczyna wzrastać. Ta pętla jet nieodłącznym elementem homeostazy i warunkuje prawidłowy przebieg procesów metabolicznych.

W ciele człowieka funkcjonuje kilkanaście gruczołów dokrewnych wśród których można wymienić m.in. szyszynkę, tarczycę, wątrobę i trzustkę. Na cały układ hormonalny składa się kilkadziesiąt różnych hormonów, które pozostają ze sobą w stałej równowadze.

Układ hormonalny może jednak ulec zachwianiu wskutek działania wewnętrznych i zewnętrznych czynników. Powodami zaburzeń w wydzielaniu poszczególnych hormonów może być wiek, choroby współistniejące, stosowanie używek i brak aktywności lub nadwaga. O wielu chorobach decydują również czynniki genetyczne oraz przyjmowane lekarstwa. Objawy niedoboru lub nadmiaru poszczególnych związków są silnie osobnicze, dlatego diagnoza zaburzeń hormonalnych jest trudna i często wymaga pogłębionej, wielomiesięcznej diagnostyki. Funkcjonowaniem i zaburzeniami układu hormonalnego zajmuje się endokrynologia.

Do typowych zaburzeń hormonalnych można zaliczyć m.in. chorobę Cushinga, PCOS, choroba Hashimoto oraz niedoczynność lub nadczynność tarczycy. Każdą z tych jednostek leczy się inaczej, w zależności od ogólnego stanu zdrowia pacjenta.