Brodawczak może powodować raka. Co to jest wirus brodawczaka ludzkiego?

2019-09-13 8:37

Brodawczak, czyli wirus brodawczaka ludzkiego (HPV), to jeden z wirusów odpowiedzialnych za rozwój nowotworów. Jak wynika z badań, nie u wszystkich osób zakażonych onkogennym typem wirusa dochodzi do rozwoju raka. Jednak osoby, które są bezobjawowymi nosicielami wirusa, mogą zarażać inne osoby, u których wirus może już wywołać tę groźną chorobę. Co to jest wirus brodawczaka ludzkiego? Jak można się nim zarazić? Jakie są objawy zakażenia?

hpv
Autor: Getty Images

Spis treści

  1. Wirus brodawczaka ludzkiego (HPV) - objawy zakażenia
  2. Wirus brodawczaka ludzkiego (HPV) - leczenie
  3. Wirus brodawczaka ludzkiego (HPV) - jak zapobiegać?

Brodawczak, czyli wirus brodawczaka ludzkiego (wirus HPV - human papillomavirus) jest wirusem przenoszonym głównie w trakcie stosunków seksualnych (również analnych i oralnych) lub przez bezpośredni kontakt ze skórą osoby zakażonej.

Obecnie wyróżnia się blisko 100 odmian wirusa HPV, które dzieli się na wirusy niskiego (nieonkogenne) i wysokiego ryzyka (onkogenne). Typy wirusa, które powodują kłykciny kończyste (brodawki płciowe), brodawczaki krtani i zmiany łagodne na szyjce macicy, zaliczane są do wirusów niskiego ryzyka.

Te, które nie przyczyniają się do powstawania brodawek, są zaliczane do wirusów wysokiego ryzyka. Żyją one w komórkach skóry i mogą prowadzić do zmian przednowotworowych, raka szyjki macicy i okolicy narządów płciowych - raka sromu, raka odbytu lub raka prącia. Z ostatnich badań naukowców wynika, że zakażenie różnymi typami wirusa brodawczaka ludzkiego może doprowadzić do rozwoju co trzeciego z tak zwanych raków głowy i szyi, tj. raka jamy ustnej, raka krtani lub raka przełyku. Spośród ponad stu rodzajów HPV najbardziej onkogenne są typy: 16. i 18. oraz 31. i 45.

Wirus brodawczaka ludzkiego (HPV) - objawy zakażenia

Wszystkie zakażenia HPV w początkowej fazie przebiegają bezobjawowo. Większość z nich, dzięki sprawnie funkcjonującemu układowi odpornościowemu, ustępuje samoistnie w okresie 6-12 miesięcy od kontaktu z wirusem. Jednak u niektórych osób, zwłaszcza tych o obniżonej odporności, może dojść do zakażenia przewlekłego, które ostatecznie może doprowadzić do rozwoju raka.

U niektórych osób zainfekowanych wirusem HPV niskiego ryzyka (typ 6 i 11), w okresie od 2-3 tygodni do kilku lat od kontaktu z wirusem, mogą rozwinąć się brodawki (tzw. kłykciny kończyste) wokół, wewnątrz lub na penisie, mosznie, odbycie lub pochwie. Brodawki okolic intymnych to narośla płaskie, okrągłe lub w kształcie kalafiora, które mają kolor skóry. Zwykle są miękkie i niebolesne, choć czasami mogą powodować uczucie swędzenia.

Kłykciny kończyste mogą pojawić się także w okolicy talii lub pachwin, rzadziej w jamie ustnej lub gardle (po odbyciu stosunku oralnego z zainfekowaną osobą).

Ważne
  • Na zakażenie wirusem HPV najbardziej są narażone osoby młode, przed 30. rokiem życia, prowadzące życie seksualne (zwłaszcza jeśli miały/mają kilku partnerów).
  • U kobiety zakażonej HPV ryzyko rozwoju raka szyjki macicy dodatkowo zwiększają czynniki, takie jak m.in. długoletnia (5-10 lat) antykoncepcja hormonalna, palenie tytoniu czy inne zakażenia przenoszone drogą płciową.
  • Osoby, które przechodzą zakażenie bezobjawowo, mogą nadal zarażać innych.
Co jeść, aby uniknąć raka?

Wirus brodawczaka ludzkiego (HPV) - leczenie

Nie opracowano leku zwalczającego wirusa HPV. Osoby, u których pojawiły się brodawki, powinny je usunąć, by zapobiec rozprzestrzenianiu się wirusa. Narośla można usuwać przy pomocy np. wypalania, zamrażania lub lasera. Należy jednak pamiętać, że po usunięciu tego typu zmian, wirus nadal pozostaje organizmie i w dalszym ciągu może się rozprzestrzeniać. W związku z tym raz usunięte kłykciny z czasem mogą pojawić się ponownie.

Kobiety zarażone wirusami wysokiego ryzyka powinny poddawać się regularnym wymazom (test Pap) w celu sprawdzenia, czy nie rozwija się u nich rak szyjki macicy.

Wirus brodawczaka ludzkiego (HPV) - jak zapobiegać?

  • podczas stosunku należy używać prezerwatyw
  • należy ograniczyć liczbę partnerów seksualnych
  • osoby, które mają wieli partnerów, powinny co pół roku poddawać się badaniom kontrolnym, aby wykluczyć zakażenie HPV lub innymi chorobami przenoszonymi drogą płciową
To ci się przyda

Od niedawna dostępna jest szczepionka przeciw HPV6/11/16/18. Dotychczasowe badania wskazują na jej ogromną skuteczność dochodzącą do 100 procent, co daje nadzieję na zapobieganie rakowi szyjki macicy i kłykcinom kończystym.

Szczepionkę podaje się w 3 dawkach (drugą dawkę należy przyjąć po dwóch miesiącach od pierwszej, trzecią po sześciu miesiącach od pierwszej). Trzy dawki szczepionki to koszt około 1200 zł.

Choroby zakaźne - test wiedzy

Pytanie 1 z 19
Salmonella typhi to bakterie wywołujące:
O autorze
Monika Majewska - właściwe zdjęcie
Monika Majewska
Dziennikarka specjalizująca się w tematyce zdrowotnej, a zwłaszcza obszarach medycyny, ochrony zdrowia i zdrowego odżywiania. Autorka newsów, poradników, wywiadów z ekspertami i relacji. Uczestniczka największej Ogólnopolskiej Konferencji Medycznej "Polka w Europie", organizowanej przez Stowarzyszenie "Dziennikarze dla Zdrowia", a także specjalistycznych warsztatów i seminariów dla dziennikarzy realizowanych przez Stowarzyszenie.