Zanim posypią się pały, czyli jak rozpoznać PROBLEMY Z NAUKĄ u dziecka
Problemy z nauką u dziecka nie zawsze wynikają z lenistwa. Ich powodem może być choroba lub błędy wychowawcze. Dzieci rodzą się i dorastają przepełnione ciekawością świata, chęcią do nauki. Są inteligentne, wrażliwe. Dobry nauczyciel potrafi właściwie wykorzystać te naturalne cechy. Od nas – rodziców też zależy bardzo dużo. Jak pomóc dziecku, które ma problemy z nauką?
Problemy z nauką mogą pojawiać się w różnym wieku i mieć różne przyczyny. Jeżeli kłopoty pojawiają się niespodziewanie i poprzedzały je sukcesy naukowe, zastanów się, co nowego mogło się stać, co uniemożliwia dobrą naukę. Może w rodzinie pojawiły się nieporozumienia, artykułowane częstymi kłótniami rodziców? A może nie poświęcasz dziecku wystarczającej ilości czasu i złymi ocenami chce zwrócić na siebie uwagę? Często, szczególnie u nastolatków problemy z nauką są efektem nieporozumień z nauczycielami, konfliktów w grupie rówieśniczej.
Jak postępować, gdy dziecko zaczyna mieć problemy z nauką
Przy kolejnej pale może to być trudne, ale pamiętaj, że musisz teraz wdrożyć program ratunkowy, a czasu nie jest wiele. Powiedz mu jasno i wyraźnie, że kochasz je mimo braku sukcesów. Do znudzenia powtarzaj, że "da sobie radę". Chwal nawet za małe sukcesy. Wyśmiewanie, groźby, kary nie pomogą, a jedynie podważą wątłą wszak wiarę we własne siły.
Szkolne kłopoty można przewidzieć wcześniej, oczywiście pod warunkiem uważnej obserwacji dziecka. Opiekunów powinien zaniepokoić np. opóźniony rozwój mowy, nieumiejętność budowania prostych zdań, trudności z zapamiętywaniu prostych wierszyków. Przyszłe problemy zapowiada nie tylko niechęć do rysowania i innych prac plastycznych. Ich zwiastunem jest też mała sprawność fizyczna i ruchowa oraz zła koordynacja ruchów.
O problemach z nauką u dziecka trzeba porozmawiać z nauczycielem
Zapewne nie będzie to miłe, ale nie masz wyjścia. Postaraj się spokojnie wysłuchać, co nauczyciel ma do powiedzenia, spytaj, z czym jego zdaniem dziecko ma największe problemy i poproś o radę, jak je rozwiązać. Spróbuj wynegocjować czas, niezbędny do poprawy, w którym dziecko nie będzie pytane. Pomaga w tym przedstawienie konkretnego, rozpisanego na dni planu opanowywania braków. Jeżeli zaległości nie są duże – jest szansa, że obejdzie się bez korepetycji. Ale gdy np. w wyniku choroby będzie to trudne - nie zwlekaj z zaangażowaniem fachowca.
Przyczyny problemów z nauką
Jeżeli twoje dziecko przynosi same złe oceny, a do tego zamknęło się w sobie i jest agresywne, to dla ciebie znak, że dzieje się z nim coś złego. Być może należy do coraz liczniejszej grupy uczniów nadpobudliwych, znerwicowanych, nie mogących nauczyć się czytać (dysleksja) lub pisać (dysgrafia i dysortografia).
Przyczyn szkolnych problemów może być wiele. Szukać ich należy w złej sytuacji rodzinnej i mieszkaniowej dziecka, niezbyt humanitarnych szkolnych metodach wychowawczych, którym towarzyszą przeładowane programy i nudne lekcje. Nie wolno niczego lekceważyć. Warto sprawę skonsultować ze szkolnym psychologiem. I to jak najszybciej, bo z tego typu kłopotów się nie wyrasta. Z czasem tylko się pogłębiają.
Dziecko 5-letnie umie już mówić prawidłowo i wyraźnie. Jeżeli tak nie jest warto jak najszybciej zgłosić się do logopedy i wyeliminować zaburzenia.
Gdy dziecko ma ok. 8 lat może także zajść potrzeba zbadania mu słuchu. Warto to zrobić szczególnie w sytuacji, kiedy trudności sprawia mu pisanie dyktand ze słuchu. Być może mikrouszkodzenie tego zmysłu powoduje popełnianie charakterystycznych błędów m.in. pisanie fonetyczne, ubezdźwięcznianie wyrazów, kłopoty ze zmiękczaniem spółgłosek.
Razem z dzieckiem opracuj plan poprawy złych stopni. Precyzyjnie spiszcie też zasady, jakie obowiązują podczas odrabiania lekcji:
- dobrze jest, jak dziecko siada do lekcji o stałej porze, w miejscu specjalnie do tego przeznaczonym. Po szkole i obiedzie niezbędna jest chwila zabawy, relaksu (najlepiej na świeżym powietrzu)
- dopilnuj, by na biurku znajdowały się wyłącznie pomoce naukowe, a nie zabawki rozpraszające uwagę
- nie zmuszaj do nauki bez przerwy
- nie odrabiaj lekcji za dziecko, ale mu w tym pomagaj
- zachęć, by uczyło się na głos. Po przeczytaniu fragmentu może ci streścić, co przeczytało. Ty możesz mu pomóc sformułować najważniejsze wnioski
- systematycznie sprawdzaj postępy.
Jeśli dziecko ma problemy z nauką, warto sprawdzić, czy nie jest dyslektykiem
U sześciolatków pogłębiają się trudności z wypowiadaniem wyrazów, towarzyszą im kłopoty z różnicowaniem głosek podobnych słuchowo (świadczy to o zaburzeniu słuchu fonomatycznego). Zaczynając naukę czytania, dyslektyk nie potrafi wydzielić z wyrazu głosek, prawidłowo podzielić go na sylaby. Mówiąc, robi wiele błędów gramatycznych. Trudno mu określić, co jest po lewej, co po prawej stronie. Nie udaje mu się zapamiętywanie nazwisk czy szeregu nazw, np. dni tygodnia. Nie tylko zdarza mu się pisać bardzo niewyraźnie, ale nie jest w stanie utrzymać wyrazów w linijkach, zapomina o połączeniach liter, gubi je, myli znaki podobne graficznie i fonetycznie. Robi błędy ortograficzne. Tabliczka mnożenia to dla niego prawdziwa zmora.
Porady eksperta
