Dieta niskosodowa uchroni przed miażdżycą i nadciśnieniem tętniczym

2015-03-20 7:39

Dlaczego dieta niskosodowa to dobry pomysł dla każdego? Gdy jedzenie jest mało słone, długo się nie zastanawiasz, sięgasz po sól. Podniebieniu dostarczasz słonego smaku, a organizmowi nadmiaru sodu. W ten sposób możesz nabawić się najpowszechniejszych chorób trapiących nasze społeczeństwo - miażdżycy i nadciśnienia tętniczego.

Dieta niskosodowa uchroni przed miażdżycą i nadciśnieniem tętniczym
Autor: Thinkstockphotos.com

Spis treści

  1. Nadciśnienie tętnicze - co to jest?
  2. Jak sól wpływa na nadciśnienie tętnicze?
  3. Nadciśnienie tętnicze a sól w jedzeniu
  4. Nie dosalaj potraw

Dieta niskosodowa kojarzy się z chorobami serca i układu krążenia. A mówiąc o chorobach układu krążenia, rzadko wiemy, co tak naprawdę nam grozi. To bardzo szeroka grupa schorzeń związanych z zaburzeniami pracy serca. Na występowanie części z nich nie mamy dużego wpływu (zapalne choroby serca, zakażenia bakteryjne, wirusowe czy toksyczne, wrodzone wady serca). Inne, czyli chorobę wieńcową, nadciśnienie tętnicze czy miażdżycę tętnic, ściągamy na siebie niehigienicznym trybem życia i niewłaściwą dietą. Czasami warto się zastanowić, czy radykalnie nie zrezygnować z rozkoszy podniebienia na rzecz zdrowia.

Nadciśnienie tętnicze - co to jest?

Nadciśnienie tętnicze jest stanem chorobowym, objawiającym się stałym przekroczeniem norm ciśnienia tętniczego krwi. Jak przedstawiają się owe normy? Światowa Organizacja Zdrowia ustaliła jako normatywne następujące wartości:

  • ciśnienie skurczowe: 140 mmHg
  • ciśnienie rozkurczowe: 90 mmHg

Pierwsza wartość oznacza ciśnienie krwi w momencie skurczu mięśnia sercowego, druga – w chwili rozkurczu. Chorobę stwierdza się po przeprowadzeniu kilkukrotnych pomiarów ciśnienia tętniczego, których wyniki przekraczają wartości uznane za prawidłowe.Na podstawie najnowszego podziału ustalonego przez lekarzy kardiologów, dla polskiego społeczeństwa przyjmuje się, że „wzorowe” ciśnienie tętnicze powinno być niższe od 130/85 mmHg.

Jak sól wpływa na nadciśnienie tętnicze?

Układ krwionośny w dużym uproszczeniu jest układem rur – żył i tętnic, przez które przepływa ciecz – krew. Używając tej analogii, jeżeli ciśnienie w układzie zwiększy się ponad normę, może dojść do uszkodzenia ścian. Oczywiście organizm jest zabezpieczony przed takimi wypadkami. Funkcję takiego zaworu bezpieczeństwa spełnia m.in. pompa sodowa-potasowa. Niestety dostarczając zbyt dużo sodu (Na – podstawowego składnika soli kuchennej, czyli chlorku sodu – NaCl) zaburzamy działanie zespołów awaryjnych. Może to prowadzić w efekcie do wylewu lub – w najbardziej czarnym scenariuszu – do pęknięcia serca. Choć przyczyn schorzenia jest wiele (nadczynność tarczycy, choroby nerek, gruczołów dokrewnych, zatrucie ciążowe, palenie tytoniu, nadmierna pobudliwość nerwowa) to  niewłaściwy sposób odżywiania się i wreszcie – otyłość są najczęściej spotykanymi wśród polskiego społeczeństwa.

Nadciśnienie tętnicze a sól w jedzeniu

Zgodnie z zaleceniami Światowej Organizacji Zdrowia maksymalne dzienne spożycie soli przez dorosłego człowieka nie powinno przekraczać 6 g (tj. płaskiej łyżeczki). Tymczasem badania wskazują, że statystyczny Polak spożywa w ciągu dnia około 18g soli, czyli trzy razy więcej, niż zalecają normy i ponad dziesięć razy więcej, niż wynosi fizjologiczne zapotrzebowanie. Pokoleniowo solimy zbyt dużo. W Polsce od wielu lat istnieje tendencja do dosalania potraw. W tym momencie mało kto bierze pod uwagę, że produkty spożywcze posiadają w sobie chlorek sodu już z natury. Technologia produkcji serów, pieczywa, marynat, czy wędlin zakłada dość znaczący dodatek soli. Nadmiar soli w diecie przyczynia się również do upośledzenia pracy nerek, niewydolności układu sercowo-naczyniowego i powstawania obrzęków. Zachwianiu ulega gospodarka mineralna organizmu. Wypłukiwany zostaje potas i magnez. Zbyt dużo soli w ustroju jest również jedną z przyczyn powstawania raka żołądka.

Nie dosalaj potraw

To hasło powinno pobrzmiewać w głowie każdego. Bowiem zmniejszenie ilości soli w diecie to najskuteczniejsza profilaktyka wielu chorób. Wykluczenie soli z diety wcale nie musi oznaczać, że potrawy muszą smakować, jak przysłowiowa trawa. Nic podobnego! W miejsce soli można stosować zioła i przyprawy, które posiadają wyraźny smak i zapach. Do takich należą m.in.: estragon, oregano, tymianek, majeranek, czosnek, cynamon, goździki. Osoby zmuszone ograniczać podaż chlorku sodu w diecie powinny unikać żywności, w której znajduje się sól niewidoczna. Wykluczyć z diety należy słone pieczywo, przekąski typu orzeszki, paluszki, czy chipsy, wędzone ryby, konserwy i wszelkiego rodzaju kiszonki i marynaty warzywne. Spory ładunek soli znajduje się również w gotowych daniach z torebki: sosach, zupach oraz przyprawach typu vegeta, czy maggi. Alternatywą dla nadciśnieniowców jest sól potasowa, w której sód zastąpiono potasem. O podaż tego ostatniego w diecie należy szczególnie dbać, gdyż sód posiada zdolność wypierania potasu z przestrzeni międzykomórkowych, a tym samym pogłębiania się zaburzenia równowagi sodowo-potasowej.

Ważne
  • serce musi przetoczyć w ciągu doby od 5 do 7 tysięcy litrów krwi
  • rurociąg naczyń krwionośnych ma długość niemal trzykrotnie opasującą kpę ziemską
  • serce dorosłego człowieka kurczy się 72 razy na minutę, czyli 38 milionów razy w ciągu roku
  • w czasie jednego skurczu pompuje ono do naczyń od 50 do 70 mililitrów krwi
  • w ciągu minuty przez serce przepływa 3,5-5 litrów krwi